Việc tổ chức một bữa ăn hợp lý, đầy đủ, cân đối các chất dinh dưỡng và không gây béo phì là mục tiêu số một đối với các bà mẹ, người có vai trò "cầm cân nảy mực" trong việc giữ gìn sức khoẻ cho các thành viên trong gia đình. Nguyên tắc tổ chức bữa ăn hợp lý trong gia đình với chế độ ăn 3 bữa/ngày phải đảm bảo: Bữa sáng = 30% tổng số năng lượng, bữa trưa = 45% tổng số năng lượng, bữa chiều tối = 25% tổng số năng lượng.
"Không có một thức ăn nào là toàn diện. Khẩu phần có giá trị cao chỉ khi trong thành phần có đủ mặt các nhóm ở tỉ lệ thích hợp. Đó là nguyên tắc cơ bản của dinh dưỡng hợp lý" - BS Mai khuyến cáo.
Có 4 nhóm thực phẩm cơ bản cần có trong bữa ăn. Đó là: Nhóm 1 cung cấp protein gồm sữa, thịt, trứng, đậu khô và chế phẩm của chúng; Nhóm 2 là các chất béo. Tuy nhóm này không có nhiều giá trị dinh dưỡng nhưng chứa nhiều lipid có năng lượng cao, khi phối hợp các thực phẩm khác cũng sẽ làm các vitamin tan trong chất béo khác, hữu ích khi chế biến thức ăn. Nhóm thứ 3 là nhóm ngũ cốc có năng lượng cao do nhiều tinh bột. Nhóm thứ 4 là các loại rau quả, cung cấp nhiều vitamin C, provitamin A và một số vitamin nhóm B. Rau nghèo năng lượng nhưng chất xơ trong rau khi vào dạ dày sẽ giúp hút chất đường từ các thực phẩm khác trong dạ dày sau đó nhả ra từ từ nên cơ thể không bị tăng lượng đường đột ngột.
Trong những nhóm thực phẩm trên, canxi là thành phần vốn có rất ít trong cả 4 nhóm. Do vậy, với phụ nữ, nhất là phụ nữ đã sinh con, mất lượng canxi quá nhiều trong quá trình sinh nở, cần một chế độ bổ sung canxi hợp lý, tránh tình trạng còng lưng sau này. BS Mai khẳng định, sữa và các chế phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi hiệu quả cho phụ nữ. Mỗi ngày một cốc sữa hoặc các chế phẩm từ sữa sẽ giúp bổ sung lượng canxi thiếu hụt này.
Ngoài ra, khi tổ chức bữa ăn, có một số nguyên tắc căn bản người mẹ cần nhớ là chọn những thực phẩm có thể đáp ứng được nhu cầu khác nhau của các thành viên trong gia đình, căn cứ vào tuổi tác, giới tính, tình trạng thể chất và nghề nghiệp của họ. Với trẻ em đang lớn cần ăn nhiều loại thực phẩm để xây dựng và phát triển cơ thể, nhu cầu chất đạm của trẻ em cao hơn người lớn gấp 3 – 4 lần. Với phụ nữ có thai cần có các thực phẩm giàu chất đạm, chất vôi và chất sắt. Với người cao tuổi cần giảm tỷ lệ bột, đường, dầu, mỡ, thực phẩm chế biến cần dễ tiêu, dễ nhai, ít chất kích thích, tránh ăn mặn, rất có hại cho tim, thận...
Chúc bạn thành công.