Vợ chồng tôi khổ vì tham mua đất giá rẻ dính quy hoạch

Năm 2004, vợ chồng tôi mua một miếng đất 70 mét vuông với giá 320 triệu, trên đó có một ngôi nhà cấp 4 khoảng 30 mét vuông, tại quận 7, TP HCM. Mặc dù biết miếng đất được quy hoạch trong một dự án công cộng nhưng chúng tôi vẫn mua vì như thế giá đất mới rẻ, chỉ bằng 2/3 so với mặt bằng chung của những lô đất gần đó nhưng không bị quy hoạch. Vợ chồng tôi "tính cua trong lỗ": miếng đất gần cái rạch nhỏ, chúng tôi có thể cơi nới thêm. Dự án lên kế hoạch từ năm 2000, mãi không thực hiện, chắc sẽ hủy. Mà dự án có lấy đất, thì nhà nước cũng đền bù nên không lo.

Mỗi chiều đi làm về, vợ chồng tôi đều tranh thủ đổ xà bần (gạch vữa) ra khu vực phía sau nhà, chỗ giáp với rạch nước. Sau một tháng chăm chỉ, chúng tôi lấn được 20 mét vuông đất (chiều ngang đất nhà tôi là 4,4 mét). Chúng tôi ở trong ngôi nhà cấp 4 được hơn một năm thì cảm thấy quá khổ sở. Mùa mưa, nhà dột. Thậm chí nhiều hôm không mưa nhưng triều cường, nước cũng ngập trên nền. Vì có ít tiền tiết kiệm, chúng tôi quyết định xây lại nhà.

Lúc này tôi bắt đầu gặp rắc rối với miếng đất dính quy hoạch dự án. Tôi lên phường xin cấp phép xây dựng nhưng người ta chỉ cho phép sửa lại nhà cấp 4, trong khi tôi muốn xây nhà hai tầng để phù hợp với điều kiện sống của gia đình: Chúng tôi sẽ sinh con và đón ba mẹ ở dưới quê lên ở cùng.

Vợ chồng tôi quyết định xây chui. Sau hai tháng, tôi xây xong ngôi nhà một trệt một lầu, diện tích xây dựng 60 mét vuông, có hai khoảnh sân phía trước và phía sau. Không thuê kiến trúc sư, tự tôi lên bản vẽ, chọn vật liệu, thậm chí cũng xắn tay vào làm mà tiền mua nguyên vật liệu cũng như trả công cho thợ hết gần 400 triệu (thời điểm năm 2006).

Cứ tưởng có nhà đẹp thì cuộc sống yên ổn. Hơn nữa, chúng tôi từng rất vui khi năm 2008, lúc thị trường bất động sản TP HCM đang rất nóng, có người vào nhà tôi chơi và bảo sẵn sàng trả cho chúng tôi 1,8 tỷ.

Sau đó, thị trường nhà đất có giảm nhiệt, và thực sự thì tôi cũng không có ý định bán nhà nên không quan tâm lắm đến giá cả của nó. Có điều, năm 2010, hẻm nhà tôi nâng đường, đồng nghĩa với việc nhà tôi thấp hơn đường, mùa mưa nước có thể tràn vào nhà. Chúng tôi lại phải nâng nền nhà lên. Tôi lên phường xin phép nhưng không được chấp nhận vì thực trạng ngôi nhà bên ngoài (2 tầng) khác với bản vẽ ngôi nhà trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (cấp bốn). Vậy là vợ chồng tôi lại sửa chui.

Đầu năm 2015, do muốn có vốn làm ăn, vợ chồng tôi dự định bán ngôi nhà để mua một căn nhỏ hơn, nhằm có chút tiền dư (tôi cũng muốn đổi nhà để thuận tiện cho việc đi lại, đến nơi làm, nơi học của vợ chồng, con cái). Tôi ra giá 1,6 tỷ, đăng tin bán nhà trên báo, rồi nhờ người môi giới, dự định hơn 1,5 tỷ sẽ bán. Nhiều người đến, có vẻ rất ưng ý ngôi nhà nhưng họ hỏi đến giấy hoàn công thì tôi không có (vì toàn xây dựng chui, lấy đâu ra giấy hoàn công). Vậy là tôi phải hạ giá xuống còn 1,4 tỷ. Tổng cộng có sáu khách đã lên kế hoạch đặt cọc, chấp nhận không cần giấy hoàn công. Tuy nhiên, sau đó, họ lên phường hỏi thấy nhà tôi nằm trong dự án quy hoạch, họ từ bỏ. Tôi cảm thấy rất đau đầu vì dự án suốt từ năm 2000, đến bây giờ không thực hiện nhưng cũng không xóa bỏ, vẫn để treo. 

Bây giờ, tôi đã hạ xuống 1,3 tỷ nhưng cũng chưa có ai mua. Tính theo vàng, thực ra tôi đã lỗ vốn rất nhiều sau 12 năm. Hồi tôi mua đất, vàng giá 8 triệu một lượng, có nghĩa miếng đất trị giá 40 lượng. Hồi tôi xây nhà, giá vàng 13 triệu một lượng, 400 triệu tiền xây tương đương 30 lượng. Tổng cộng tôi đầu tư cho nhà và đất hết 70 lượng vàng, chưa kể sửa chữa lặt vặt.

Vậy mà bây giờ, giá vàng 33 triệu, tôi rao bán có 1,3 tỷ (40 lượng) nhưng vẫn chưa thành công. Mãi không bán được nhà, cần vốn, tôi đem nhà thế chấp để vay ngân hàng. Vì vấn đề pháp lý của ngôi nhà không rõ ràng nên mấy ngân hàng uy tín và có lãi suất thấp không duyệt hồ sơ vay của chúng tôi. Chỉ có vài ngân hàng nhỏ và độ tin cậy không cao mới đồng ý cho chúng tôi vay, nhưng khoản vay cũng không được nhiều như tôi mong muốn.

Giá như thời 2004, tôi không coi thường chuyện dự án, quy hoạch, tôi dùng số tiền đó đi mua một miếng đất có vấn đề pháp lý rõ ràng thì bây giờ đã không lâm vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan thế này.