Vào những ngày Tết, mọi người thường đi chơi, nên mỗi bữa chỉ nên ăn khoảng 70 - 80% lượng thức ăn so với bình thường, chia làm nhiều bữa, tối đa 4 - 5 bữa ăn mỗi ngày, không nên ăn quá no, uống quá say và phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Bánh chưng, bánh tét, hầu như có đủ các chất dinh dưỡng bao gồm: đạm, tinh bột và mỡ, chỉ thiếu thành phần xơ. Trung bình 100g tương đương 250kcal, nhiều chất béo, và các chất béo này có nguồn gốc từ mỡ động vật nên ít có lợi cho sức khỏe. Bánh chưng thường được ăn kèm với dưa món, củ kiệu. Các món dưa này vừa chính là thành phần chất xơ vừa giúp cho người ăn ngon miệng, không có cảm giác ngán.
Tuy nhiên, những thức ăn này nếu ăn thường xuyên sẽ không tốt cho bệnh nhân (BN) có bệnh lý tim mạch và đái tháo đường (ĐTĐ), vì có nhiều chất béo động vật không có lợi cho sức khỏe. Ngoài ra, dưa món, củ kiệu còn có chứa hàm lượng muối cao không thích hợp cho BN tăng huyết áp. Đối với BN ĐTĐ, nếu dùng bánh chưng không nên dùng quá 200g/ ngày và phải tiết giảm lượng thức ăn trong ngày. Còn đối với BN tăng huyết áp, nếu ăn dưa món, củ kiệu nên dùng loại ngâm bằng giấm đường để giảm hàm lượng muối.
Các món thịt nguội, giò chả: nhóm thực phẩm này chủ yếu cung cấp chất đạm và béo nhưng lại chứa nhiều acid béo no bão hòa nên không tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, thực phẩm này có chứa hàn the để tạo độ giòn nên rất có hại. Đối với BN ĐTĐ, tăng huyết áp nên sử dụng hạn chế, không quá 100g thức ăn này mỗi ngày.
Vào dịp Tết, trong bầu không khí nhộn nhịp đón Xuân, mọi người ai cũng muốn thoải mái. Tâm lý này đôi khi dẫn đến việc ăn uống quá độ, thiếu kiểm soát, vì thế bạn nên:
Ăn uống có chừng mực, nghĩa là chỉ ăn khi cảm thấy đói bụng và không nên ăn thêm khi bụng đã quá no.
Hạn chế ăn nhiều thịt, hãy ăn cá. So với thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, cá cung cấp thành phần protein "chất lượng cao" và an toàn bằng cách tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch. Nó đồng thời giúp bình ổn tinh thần trong những cuộc chè chén say sưa ngày Tết.
Nên ăn uống một cách có ý thức và ngon miệng thay vì ăn theo mọi người.
Nên ăn theo nhịp độ đều đặn để giảm bớt lượng thực phẩm tiêu thụ so với việc ăn uống thất thường trong ngày Tết. Tốt nhất, nên duy trì ba bữa chính trong ngày.
Thực phẩm đa năng ngày Tết
Ngày Tết, bạn có thể trữ thêm một số loại rau củ như cải xoăn, cải bó xôi, khoai lang, dâu tây... Đây là những loại rau giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể một cách hữu hiệu.
Rau cải xoăn: Loại rau mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ, đặc biệt khi bạn ăn uống nhiều vào các ngày lễ hội. Ăn rau cải xoăn mỗi ngày giúp cung cấp nhiều vitamin và chất khoáng cho cơ thể. Cải xoăn giúp ngừa bệnh ung thư. Nó còn chứa nhiều vitamin K, là loại vitamin cần thiết cho sức khoẻ của xương, các động mạch... Rau cải xoăn cũng giàu vitamin C và Bêta carotène rất tốt cho thị lực.
Dâu tây: Ăn dâu tây có tác dụng ngừa một số bệnh như tim mạch, ung thư và Alzheimer. Dâu tây còn chưa nhiều vitamin C, chỉ một ly dâu tây cũng đủ cung cấp cho bạn lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể mỗi ngày. Thường xuyên ăn dâu tây sẽ giúp giảm bớt bệnh tim mạch hoặc đột quỵ.
Rau cải bó xôi: Đây là thực phẩm rất tốt cho sức khoẻ. Thành phần Kali trong cải bó xôi nhiều gấp bốn lần và thanh phần Folate nhiều gấp bảy lần so với các loại rau khác. Cải bó xôi cũng giàu vitamin A, vitamin E, ma nhê. Loại rau này được xem là thực phẩm kích hoạt cho trí não có khuynh hướng giảm sút do tuổi tác gây ra.
Không nên ăn thực phẩm sinh lạnh, khó tiêu và chua như chanh, mơ và các loại gia vị như chanh, mơ và các loại gia vị như tiêu, ớt, tỏi... nếu bị viêm loét bao tử.
Những thức uống kích thích như trà, cà phê, rượu hoàn toàn không thích hợp nếu bạn bị suy nhược thần kinh, vì chúng có khuynh hướng làm khó ngủ.
Bia rượu, thực phẩm béo và ngọt người bị bệnh viêm gan cấp tính không nên ăn uống.
Nếu bị viêm thận, bạn cần hạn chế tối đa thực phẩm mặn và nhiều protein như dưa nộm, dưa muối, nước mắm, thịt bò, trứng, chuối và thịt dê.
Nếu có bệnh tiểu đường, không nên ăn thực phẩm chứa nhiều đường như bánh, mứt, kẹo...
Những người có bệnh đường ruột cần kiêng ăn thực phẩm có tính lạnh như dưa hấu, lê, vải, nhãn, không uống rượu và mật ong.
Da gà, đồ hộp, thịt vịt cần tránh đối với người bị viêm tuyến tuỵ và mật.
Các món chiên, nướng nếu bị cao huyết áp cũng không nên ăn.
Cuối cùng, dù là ngày Tết bạn cũng nhớ rèn luyện thể chất đều đặn. Điều này giảm bớt những căng thẳng, đặc biệt khi bạn phải đi đây đó nhiều. Hãy thu xếp thời gian biểu hợp lý để bảo đảm tập đủ mỗi ngày từ 15 đến 30 phút.