Cách chọn dầu ăn như thế nào là tốt ?

Dầu ăn rất cần thiết cho một sức khoẻ tốt và cân bằng dinh dưỡng. Vấn đề là bạn phải biết lựa chọn và tận dụng những tính năng mà dầu ăn mang lại. Trong số các loại sản phẩm ngoại nhập hoặc chế biến trong nước, dầu ăn giữ vị trí khá đặc biệt, từ dầu ôliu, dầu cải, hướng dương cho đến dầu phộng, dầu mè… Gần đây có sản phẩm cao cấp như dầu hạt dẻ, hạt nho và dầu hạnh nhân. Dầu ôliu được nhắc đến nhiều vì quen thuộc bấy lâu nay với người tiêu dùng có điều kiện. Chỉ riêng dầu ôliu đã có cả chục nhãn hiệu. Cách dùng quen thuộc nhất là cho vài giọt vào xà lách trộn giấm, hoặc vào thức ăn chế biến cho trẻ em. Ít ai dùng dầu ôliu để chiên, dù đây không phải là điều khuyến cáo. Trong ẩm thực vùng Địa Trung Hải thường ăn bánh mì chấm dầu ôliu pha với giấm đỏ balsamic làm từ nho trước khi dùng món ăn chính. Theo nguyên tắc chung, các loại dầu được ép bằng máy, không tinh luyện và không làm nóng sẽ giữ nguyên mùi vị và các đặc tính dinh dưỡng của nó. Để bảo quản, nên tránh những chỗ nóng và nhiều ánh sáng. Thông thường, dầu bốc khói lúc chiên thì không nên dùng tiếp. Việc phối hợp các loại dầu khác nhau sẽ giúp bổ sung các đặc tính có lợi cho sức khoẻ. Trong dầu ôliu có nhiều omega 6, polyphenol, acid béo chưa bão hoà, calcium, potassium và sodium. Ưu điểm của nó là có chất chống oxy hoá, rất tốt cho hệ tiêu hoá và tim mạch. Trong khi đó, dầu cải có omega 3 nhiều hơn omega 6, vitamin E và K. Dầu cải giúp vận hành tốt hệ tim mạch và nếu pha tỷ lệ cân bằng với dầu ôliu sẽ có lợi cho sức khoẻ. Dầu hướng dương có omega 6 và vitamin E. Nó cũng có chất chống oxy hoá và tác động điều tiết hệ nội tiết. Nên sử dụng dầu hướng dương và dầu cải để chế biến thức ăn chứ không chiên. Nếu muốn chiên xào thì sử dụng dầu phộng là tốt nhất. Dầu phộng có acid oleic và vitamin E với ưu điểm là điều tiết hàm lượng cholesterol và nhược điểm là một số người dễ dị ứng với nó. Dầu hạt dẻ, hạt nho và hạnh nhân chỉ nên dùng ăn sống. Dầu hạt dẻ thích hợp cho việc duy trì sự cân bằng cholesterol, nhưng lại không có omega 3 nên khi sử dụng phải phối hợp với một loại dầu khác giàu chất này, chẳng hạn dầu cải. Dầu hạnh nhân có mối tương quan lý tưởng giữa omega 6 và omega 3, giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch, nhưng lại bị oxy hoá nhanh và dễ bị hôi dầu. Dầu hạt nho có chất chống oxy hoá, nhưng lại quá nhiều omega 6. Các loại dầu cao cấp này thường chỉ có ở những cửa hàng bán gia vị cao cấp (chẳng hạn Gourmet Shop), với giá tất nhiên không rẻ (chai dầu hạnh nhân Clovis 50cl giá 207.000đ, chai dầu hạt dẻ 50cl giá 157.000đ)

Dưới đây là một số sự thật về các loại dầu thường được sử dụng trong nấu ăn ở một số nước trên thế giới:

Dầu lạc

Dầu lạc chứa chất chống oxy hóa tự nhiên, ngăn chặn sự hình thành của các gốc tự do và bảo vệ chúng ta khỏi bệnh ung thư khác nhau. Nó cũng giúp làm giảm mức độ cholesterol xấu trong cơ thể của chúng ta mà không làm giảm cholesterol tốt. Cholesterol tốt HDL có nhiệm vụ vận chuyển cholesterol tới gan và ngăn ngừa tắc nghẽn. Cholesterol xấu LDL vận chuyển cholesterol đến các mô và các động mạch gây tắc nghẽn.

Dầu mè

Dầu Mè có hai loại là tinh chế và chưa tinh chế. Dầu vừng chưa tinh chế góp phần làm tăng thêm một hương vị tuyệt vời trong chế biến thực phẩm.

Trong dầu mè rất phong phú các axit béo không bão hòa đa. Dầu mè có chứa chất béo hòa tan trong chất chống oxy hóa ngăn chặn sự hình thành của các gốc tự do. Nó có tính chất giảm cholesterol và cũng có tác dụng với những người có rối loạn lo âu, thần kinh và xương. Nó cũng cải thiện tuần hoàn, cải thiện khả năng miễn dịch và giúp dễ dàng vấn đề tiêu hóa như đầy hơi, táo bón và hội chứng ruột kích thích. Nếu sử dụng thường xuyên, dầu mè giúp chống lại stress, căng thẳng, nuôi dưỡng hệ thần kinh, làm giảm mệt mỏi, chữa trị chứng mất ngủ và cải thiện sức sống.

Dầu hướng dương có hàm lượng vitamin E cần thiết cao và ít chất béo bão hòa. Dầu hướng dương, tinh chế hoặc chưa tinh chế rất thân thiện với trái tim. Nó làm giảm nồng độ cholesterol vì nó có chứa lượng axit béo không bão hòa đa và không bão hòa đơn.

Dầu rum

Dầu cây rum có chất béo không bão hòa đa cao, có tác dụng trong việc giảm cân. Ngoài ra, chúng còn giúp đỡ trong việc tăng cường các màng tế bào, do đó ngăn ngừa sự xâm nhập của các độc tố. Điều này hỗ trợ trong việc thúc đẩy khả năng miễn dịch. Dầu rum làm giảm nồng độ cholesterol, do đó làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch.

Chọn đúng loại dầu

Luôn luôn nhớ rằng các loại dầu lạnh tốt hơn dầu ép và dầu hữu cơ tốt hơn dầu chế biến. Tùy từng loại dầu ăn mà có những lợi ích và hạn chế và phù hợp với từng loại người. Đơn giản chỉ cần chọn một loại dầu tốt nhất cho bạn. Tránh các chất béo trans. Dầu thực vật bị hydrat hóa chứa chất béo trans và làm tăng mức độ cholesterol, có nguy cơ ảnh hưởng đến tim.