Theo tôi biết, máy lạnh thông thường không tạo ra oxy. Tuy nhiên, trong cùng căn phòng hoặc cùng một chiếc xe hơi, khi tắt máy lạnh thì người ở trong sẽ thấy ngột ngạt, khó thở vì thiếu oxy. Khi bật máy lạnh, con người sẽ thấy dễ thở và không có cảm giác thiếu oxy nữa. Vì sao lại như vậy?
Máy lạnh hoạt động theo 1 chu trình khép kín. Nói đại khái dễ hiểu như thế này: Không khí trong phòng được thu nhiệt, dẫn tới hệ thống làm lạnh và quay trở lại trong phòng, chu trình lặp lại liên tục, khi đó căn phòng sẽ mất nhiệt mà được làm mát.
Đương nhiên là với 1 chu trình khép kín như thế thì chuyện cung cấp oxy cho căn phòng là không có. Cảm giác dễ chịu của người ta khi bật máy lạnh là do nhiệt độ trong phòng thấp xuống, bạn cảm thấy thoải mái hơn so với lúc trong phòng không bật máy lạnh, nhiệt độ cao và nóng nực.
Người ta thường cảm thấy đau đầu, chóng mặt, khó chịu khi ở trong phòng máy lạnh lâu. Và người ta đều cho là do "máy lạnh". Nhưng thật ra thì đó là do tình trạng thiếu oxy trong phòng. Vì vậy, trong những căn phòng lắp máy lạnh thì nên lắp thêm một quạt thông gió công suất nhỏ chạy song song với máy lạnh, như thế thì không khí bên ngoài sẽ đi vào các kẽ hở của căn phòng và cung cấp thêm 1 lượng oxy cho căn phòng. Điều này sẽ làm giảm đi những triệu chứng khó chịu kia.
Bạn có thể chịu khó tìm hiểu trên mạng, có rất nhiều bài viết về những thứ này. Riêng mình thì chỉ có thể giải thích được bấy nhiêu đó, mình đang học điện tử và không tìm hiểu nhiều về điện lạnh, trong chương trình thực tập thì thầy cô có nói sơ qua thôi.
Máy lạnh không tạo ra ô-xy, cũng không trao đổi không khí giữa trong phòn và ngoài phòng, Máy lạnh chỉ đơn giản là làm cho giàn lạnh lạnh đi, và thổi một luông không khí trong phòng đi qua giàn lạnh này. Như vậy có thể khẳng đinh rằng máy lạn không tạo ra ô-xy hay trao đổi ô-xy giữa trong và ngoài phòng. Việc bạn cảm thấy thoải mái hơn khi bật máy lạnh do các nguyên nhân sau:
1) nhiệt đọ phù hợp hơn cho cơ thể hoạt động -> hiệu suất sinh học của cơ thể bạn cao hơn và bạn tốn ít năng lượng hơn -> tiêu tốn ít ô-xy hơn.
2) do có quạt, và có sự chệnh lệch nhiệt độ trong phòng (giữa giàn lạnh và xung quanh, luồng gió lạnh hơn xung quanh) nên nó tạo điều kiện đối lưu tốt hơn trong phòng -> không khí trong phòng đồng nhất hơn -> phân bố nhiệt độ, ô-xy đều hơn. không có máy lạnh, ô-xy trong các góc (gầm giường chẳng hạn) rất cao do không ai "thở" ở đó, nhưng bây giờ được lấy ra sử dụng do luồng đối lưu trong phòng.
4) do nhiệt độ trong phòng thấp hơn ngoài trời, nên tạo điều kiện cho luồng đối lưu trong và ngoài phòng qua các khe hở mạnh hơn -> một lượng nhỏ không khí mới sẽ được vào phòng qua các khe -> có thêm lượng ô-xy mới. Khi không có điều hòa, thì nhiệt đọ trong và ngoài phòng xấp xỉ nhau (cao hơn chut ít do hoạt động của con người) như vậy hầu như không có đơi lưu trong - ngoài phong. chỉ có hiện tượng khuyêch tán ô-xy, cacbonic,.. giữu trong - ngoài phòng, lưu lượng trao đổi của hiện tượng khuyêch tán nhỏ hơn rất nhiều so với đối lưu, nên lượng ô-xy mới là rất it.
Nói chung trong phòng có điều hòa và không điều hòa chỉ có mấy quá trình chủ yếu trên làm cho bạn cảm giác thoải mái hơn. có thể còn có nhiều quá trình vật lý, hóa học sinh học gì đó nữa, nhưng chắc chắn là nó sẽ rất nhỏ, và hầu như không làm cho bạn có thể cảm giác được.
"Máy lạnh" chỉ có chức năng trao đổi nhiệt trong phòng thôi. Chỉ có "điều hoà không khí" mới có thêm chức năng đo nồng độ ôxi và cacbonic bơm khí tươi vào phòng cho đạt đủ chỉ số. Đa số mọi người nhầm lẫn giữa "Máy lạnh" và "Máy điều hoà không khí"
Máy lạnh làm gì có "hút không khí". Nếu bạn để ý sẽ thấy từ cục nóng (ở ngoài trời) nối tới cục lạnh (ở trong phòng) bằng 2 cái ống đồng, 1 ống nước ngưng (nước thải) và 1 sợi dây điện. 2 cái ống này bé bằng ngón tay chỉ để dẫn dung dịch lỏng đã được làm lạnh vào cục lạnh, trao đổi nhiệt với cục lạnh sau đó mang dung dịch bị nóng qua cục nóng để làm mát trở lại. Ống nước thải là ống dẫn nước ngưng tụ tại dàn lạnh để bỏ đi. Lấy đâu ra khí tươi mà có oxy?
Đồng ý với các bạn là phần lớn các máy lạnh (còn gọi là máy điều hòa không khí) không có sự trao đổi không khí từ bên trong ra bên ngoài. Chỉ có máy lạnh 1 cục(máy gắn cửa sổ hoặc lỗ trên tường) là có cửa nhỏ (vent door) chuyển một phần nhỏ không khí từ trong ra ngoài.
Trong xe auto, xe nào cũng có vent door đưa một phần nhỏ không khí từ ngoài vô trong cabin. Vent door này có thể đóng lại (recycle air) để giảm bớt (minimize) không khí đi vào để làm tăng sự làm lạnh và làm giảm khí dơ từ bên ngoài vào.
Dàn lạnh của máy lạnh không những làm lạnh không khí mà nó còn lấy ra hơi ẩm(moisture) ra khỏi KK.
Điều hoà không khí là điều hòa nhiệt độ và ẩm độ tương đối (relative humidity =RH).
Cảm giác ngột ngạt phầm lớn là vì ẩm độ cao và nhiệt độ cao trong KK.
Chúng ta khó có thể cảm thấy ngột ngạt khi thiếu Oxy hoặc quá nhiều CO2! Thieu O2 và qua nhiều CO2 sẽ làm cho ta mệt và ngất siu.
Ngồi trong xe auto trong mùa lạnh dùng sưởi ấm sẽ không cảm thấy ngột ngạt dù để cửa vent door mở hay đóng. Vì máy sưởi cũng làm giảm ẩm độ RH trong xe. Xe auto dù đóng cửa vent vẫn có một tí không khí đi vào vì vent door không kín hoàn toàn.
Máy lạnh bình thường không thể sinh oxy được mà chỉ đốt không khí thành mát hơn qua dàn làm lạnh.
Nguyên nhân thấy rễ chịu có chủ yếu do 2 lý do sau:
1. Khi điều hoà chạy quạt điều hoà làm khối khí trong phòng lạnh lưu thông nên hoà chộn nơi mật độ oxy ít(nơi thở ra) với nới có một độ oxy nhiều nên khi thở thấy thoải mái hơn.
2. Khi điều hoà chạy nhiệt độ trong phòng điều hoà mát hơn với bên ngoài lại lưu thông mạnh trong quá trình lưu thồng đó một phần khí lạnh tràn(thoát) ra ngoài khi dó khe hở khác lại hút khi tươi bên ngoài đem theo oxy vào làm khi trong phòng có nhiều oxy hơn so với khi không bật điều hoà.
Vì khi mở máy lạnh thì không khí sẽ đối lưu tuần hoàn trong phòng làm khuếch tán bớt phần nào lượng thán khí nên bạn có cảm giác không ngột ngạt, nhưng nếu tắt máy thì bạn sẽ cảm nhận rõ hơn vì đa số các phòng gắn máy lạnh đều kín. Nguyên tắc trong ĐHKK là phải có gió vào ( tức là cung cấp oxy vào ) và gió ra ( hút bớt lượng thán khí trong phòng ). Muốn như vậy thì bạn phải gắn 1 quạt hút và đồng thời phải có 1 quạt cấp ( tỷ lệ theo kinh nghiệm là lưu lượng gió quạt hút > lưu lượng gió quạt cấp từ 2 đến 3 lần ). Nhiều người vẫn nghĩ là phòng máy lạnh phải kín để không cho hơi lạnh thoát ra, đó là sai lầm rất nghiêm trọng. Nếu các bạn không tin thì cứ thử thực hiện như sau: ngủ trong phòng máy lạnh, đóng kín hết cửa, không bật quạt hút hay quạt cấp ( nếu có ) thì sao 1 đêm ngủ dậy các bạn sẽ thấy hơi nhứt đầu và trong người có cảm giác nặng nề. Cách 2 là cũng giống như trên nhưng mở quạt hút và cấp ( nếu không có quạt cấp thì hé cửa sổ trong phòng ra 1 chút thì sau 1 đêm tỉnh dậy bạn sẽ thấy đầu óc thoải mái, cảm giác không mệt mỏi. Còn nhiều cách nhưng bạn nên tham khảo những người có chuyên môn trong việc tính toán ĐHKK đừng tin vào những người thợ chỉ biết gắn máy mà không hiểu biết gì về điều hòa không khí.
Khi tắt điều hòa đi thì không khí trong phòng kín hoặc xe hơi sẽ không lưu thông được. Còn khi bật điều hòa sẽ hút không khí từ ngoài qua bộ lọc đẩy vào phòng hoặc xe hơi > Không khí trong phòng được lưu thông > oxy nhiều hơn > dễ thở hơn.
Đơn giản là máy lạnh luân chuyển không khí từ môi trường bên ngoài vào trong phòng/xe của bạn, trong quá trình luân chuyển, không khí được làm lạnh, sát khuẩn (ở 1 số loại),...nên khiến không khí trong phòng xe lạnh hơn. Do đó, khi tắt máy lạnh, đồng nghĩa với việc quá trình luân chuyển không khí từ bên ngoài (Vốn có nhiều Oxi) không xảy ra, trong khi đó, quá trình hô hấp của bạn ko ngừng thải CO2 và thu vào O2 từ môi trường, dần dần lượng Oxi môi trường bị hạ thấp (do phòng kín) khiến cho lượng Oxi cần không được đáp ứng và gây cảm giác khó thở.
Hầu hết trên các xe hơi bây giờ đều có cảm biến oxi. Nếu lượng Oxi xuống dưới mức cho phép thì xe hơi tự động mở hệ thống lấy gió ngoài đi qua 1 hộp lọc và lọt vào buồng lái!
Ngoài ra khi bật điều hòa thì không khí trong không gian kín như xe hơi hoặc phòng sẽ lưu thông, tránh cảm giác ngộp ngạt khó thở!
Các máy điều hòa cũng hoạt động trên nguyên tắc này thôi! Ko nhất thiết phải tạo ra oxi
Ngoài ra nếu bỏ bạn vào 1 ko gian kín hoàn toàn, bạn sẽ chế vì ngộ độc CO2 trước khi oxi trong phòng hết. Vì thế việc tạo oxi = máy lạnh cũng khá dư thừa vì chẳng cần, lượng oxi trong không khí lúc nào cũng đủ dùng. Máy lạnh chỉ có tác dụng điều hòa nhiệt độ và có 1 màng lọc sạch bụi bản và các loại phân tử khí độc hại. Thường màng lọc sẽ là than hoạt tính
Thân!