Ai có thể giải thích giúp em về thông số kỹ thuật của máy tính được không?

- Bus máy tính là một hệ thống nhỏ mà dữ liệu được chuyển qua để tới những linh kiện bên trong máy tính hoặc giữa những máy tính với nhau . - FSB được viết tắt là Front Side Bus hoặc còn gọi là Bus hệ thống là Bus dữ liệu vật lí được truyền theo hai hướng mà mang tất cả những thông tin tín hiệu điện giữa CPU và những thiết bị khác bên trong hệ thống như RAM , Card màn hình , ổ cứng , BIOS , Card mở rộng khác … Hình dưới đây cho thấy một sơ đồ khối các Bus bên trong máy tính để bạn có thể hình dung vị trí của FSB [blue]http://www.3c.com.vn/Uploaded/hieuthien/18-1/motherboard-busses.jpg[/blue] Nếu công việc của bạn sử dụng trong ngành điện thì có nghĩa là không nhất thiết sử dụng nhiều chế độ đồ hoạ vì thế bạn chỉ cần chọn máy tính xách tay sử dụng bộ vi xử lí Celeron hoặc Pentium M là được . Tất nhiên nếu bạn thích thì có thể chọn máy tính xách tay mà bộ vi xử lí là của AMD như Turion chạy cũng rất tốt . - PCI là khe cắm mở rộng dành cho các casd hỗ trợ của Mani như casd sound casd mạng ... - AGP là khe cắp của casd màn hình gôm cò chuẩn 2x. 4x .8x va 16x. - Đây là các tên gọi của các loại đế cắm chip khác nhau (chính vì có sự khác nhau đấy mà đã cản trở việc nâng cấp của bạn). Socket là loại đế cắm nằm hình hộp chữ nhật mỏng (thường màu trắng), bạn nhìn vào socket sẽ thấy chi chít lỗ nhỏ nhiều hàng xung quanh thành một hình vuông. Slot thì có dạng khe (giống như khe cắm PCI, AGP vậy nhưng thường nằm vuông góc với nó). Socket thì có nhiều loại, máy đời cũ thường là Socket 7 (S7) mà các loại chip cắm trên nó là: Cyrix, PenMMX...chạy với bus66 (có loại super S7 chạy bus100). Socket 8 chỉ dành riêng cho PenPro (ra đời 95, bus66, 150-200MHz) mà ít gặp trên thị trường. Socket 370 (do có 370 chân) thiết kế cho: Celeron, Pen!!!. Socket A dành riêng cho AMD thế hệ sau. Slot thì có Slot 1 dành cho PenII (bus66 cho PenII đời đầu 233-333MHz, bus100 cho đời sau 350-450HZ) và Pen!!! (mã Katmai) 450 trở lên. Slot 2 dùng cho các loại Pentium Xeon (II, !!!) là loại dành riêng cho thị trường máy chủ và máy chất lượng cao, đa xử lý. Ngoài ra bạn có thể tham khảo ở đây http://vtv4online.vn/forum/showthread.php?t=45 - Cache là gì ? Hiểu đơn giản cache là một loại Ram đặc biệt, có tốc độ và vị trí khác Ram. Cache trước đây còn đặt trên mainboard với khe cắm riêng, hiện nay cache được tích hợp vào bộ xử lý. Cache có hai mức là L1 (bên trong bộ vxl) và L2 (trong hoặc ngoài chip, nếu ngoài thì rất gần chip, thường chạy với một nửa xung nhịp bộ vxl). Vậy cache gần CPU hơn Ram nên nó hiệu quả hơn ram. Để hiểu thêm về cơ cấu làm việc của CPU với Ram, cache, ta xem cơ cấu tìm kiếm dữ liệu như thế nào: Khi cần tìm kiếm dữ liệu, CPU tìm dữ liệu đó trước hết ở cache L1, nếu không thấy nó quay ra tìm ở cache L2, lại không thấy nữa thì tìm trên Ram, và vẫn không thấy, thất vọng quá nó đành tìm trên đĩa cứng. Như vậy cache càng lớn, Ram càng lớn thì dữ liệu được chuyển vào dần bên trong gần CPU hơn và thế nên CPU không phải chờ mỗi khi cần tìm kiếm một dữ liệu mới nên xử lý liên tục – khi đó chương trình của ta chạy nhanh hơn. Tuy nhiên không phải chip nào cũng có cache, và chúng có kích thước, tần số làm việc khác nhau theo từng loại chip.

Đây là các thông số của máy tính mà bạn nên quan tâm. - Case không quan trọng với bạn, bạn là người không ưa hình thức mà (quan trọng là trong nó có gì !). Tuy nhiên bạn có thể gặp rắc rối trong vấn đề có hai ổ CD (thêm một ổ CD-R hoặc CD-RW) khi bạn không có 2 khoang trống (giải pháp: bỏ ổ CD cũ đi, không cần sao chép CD làm gì). Hoặc mainboard mà bạn sẽ mua lại “ATX Form Factor” có cái Board Size: 305X202mm chẳng hạn thì bạn sẽ chẳng nhét vừa case được đâu, lúc này bạn nên mua một Case mới và kéo theo là nó kèm một bộ nguồn mới mà bạn phải trả tiền cả hai - * Nguồn: Thông thường bạn sẽ còn một bộ nguồn AT (AT là một chuẩn cũ của IBM cho máy PC-AT (Advanced Technology) ra đời năm 1984), phân biệt với nguồn hiện nay ATX là nguồn AT có hai ổ cắm từ nguồn vào mainboard, mà khi bạn cắm nhầm thì có thể gây ra cháy main (với nguồn ATX chỉ có một ổ cắm nguồn 20 chân duy nhất nên tránh được sự nguy hiểm này). Main mới bạn mua có thể không hỗ trợ loại ổ cắm này (AT), một số mainboard hỗ trợ cả hai ổ cắm (AT&ATX) là điều may mắn cho bạn. Với nguồn AT bạn sẽ không có một số tính năng quản lý điện năng thông minh (hẹn giờ bật tắt máy trong Bios, khởi động máy từ xa (mạng), Hibernate tuyệt vời của Win2000/Me). Không sao, bạn không nhất thiết phải sử dụng các chức năng ấy. Vậy bạn có thể giữ lại nguồn với điều kiện công suất nguồn cho phép với những gì bạn sẽ nâng cấp. * Case không quan trọng với bạn, bạn là người không ưa hình thức mà (quan trọng là trong nó có gì !). Tuy nhiên bạn có thể gặp rắc rối trong vấn đề có hai ổ CD (thêm một ổ CD-R hoặc CD-RW) khi bạn không có 2 khoang trống (giải pháp: bỏ ổ CD cũ đi, không cần sao chép CD làm gì). Hoặc mainboard mà bạn sẽ mua lại “ATX Form Factor” có cái Board Size: 305X202mm chẳng hạn thì bạn sẽ chẳng nhét vừa case được đâu, lúc này bạn nên mua một Case mới và kéo theo là nó kèm một bộ nguồn mới mà bạn phải trả tiền cả hai. * Màn hình mà bạn còn thật là hay nếu bạn mới mua nó gần đây và có thể đạt độ phân giải 800*600(SVGA) (còn phụ thuộc Card màn hình). Nếu thấp hơn 640*480(VGA) thì chắc đã sử dụng quá 5-6 năm rồi, lớp photpho trên bề mặt đã kém đi, hình mờ nhạt. Tuy nhiên màn hình có thể giữ lại được mà không sợ vấn đề tương thích. * Bàn phím và chuột là những thiết bị thường hay hỏng hóc nhất (các cửa hàng thường chỉ bảo hành 3-6 tháng cho thiết bị này bán ra) nhưng hoá ra lại trung thành với bạn cho đến lúc này (nếu không bạn đã thay cái khác J). Và bạn gặp may mắn với phím chuột cùng cổng COM cho dù mainboard mới của bạn đều có hai cổng PS/2 cho phím, chuột - bạn cứ cắm nó vào COM và nó lại mỉm cười với bạn. * Ổ cứng trung thành nhất của bạn dù dung lượng quá nhỏ vẫn đủ dùng với bạn cài Win95/98, nếu dung lượng lớn hơn 2Gb thì thậm trí bạn có thể cài cả Win2000. Bạn lắng nghe nhịp thở của nó trong đêm, nếu to quá, bạn Scan thấy bad lung tung và ngày càng bad nhiều thêm thì bạn nên mua một ổ cứng mới và dùng nó để chứa nhạc mp3 hay làm một ổ lưu động để trao đổi dữ liệu với bạn bè. Thật tốt khi nó không phụ lòng ta. * RAM (& CACHE) của bạn là 8, 16, hay 32 ?, mấy thanh ?, SIM hay DIMM, nếu là SIM thì có nhiều khả năng bạn nên cất đi vì giá của nó đắt đấy, mà lại khó kiếm nữa. Nếu là DIMM thì cũng chưa chắc mainboard mới của bạn đã dùng được. Không sao, giá Ram bây giờ quá rẻ, bạn có thể mua một thanh 64M với giá dưới 18USD. Những thanh Cache cũ bây giờ các nhà sx chip lại giấu luôn vào trong chip nên bạn lại có thêm một món đồ cổ cho những người săn lùng nó với mục đích như bạn vậy. * CDRoom là thứ chắc chắn bạn dùng lại được nếu nó còn tốt. Tôi có cái CDRoom 40X mà tôi chỉ muốn đổi thành 32X hay 24X cho nó đỡ kêu gào mỗi khi bắt nó làm việc. Bạn sẽ hiểu rằng tốc độ cao chỉ nhanh vào thời điểm nó tìm cái file nào đó nó cần nằm ở đâu để nó đọc, khi nó thấy rồi thì nó đọc với tốc độ 8-24X cho đỡ mệt chứ chuyển dữ liệu nhanh quá thì anh Đĩa cứng ghi không kịp, anh CPU cũng không sử lý kịp. * Card màn hình là thứ ảnh hưởng đến khả năng chơi game và xem VCD trên máy tính của bạn. Nếu bạn thiết kế đồ hoạ, vẽ ACAD 3D, chơi Tomb 5 thì bạn cần một card dồ hoạ mạnh (khi mua mainboard nên tìm loại có khe AGP hỗ trợ 4X). Nếu không thì bạn tạm hài lòng với bậc tiền bối PCI chơi cờ với tiền bối Monitor của bạn – nhưng mainboard phải có khe AGP để khi bạn giàu lên sẽ nâng cấp. * Soundcard ISA của bạn vẫn nghe mp3 hay với một bộ loa Microlab 2.1 (đây là loại loa trung bình kém, giá từ 18-40 USD tuỳ công suất, mua loa xịn với sound ISA là khập khiễng) và không cần nâng cấp nếu bạn không xem phim DVD với 6 đường tiếng. Nếu là card PCI thì khá hơn. · ... Và sau khi tính toán mọi khả năng, bạn đến một cửa hàng bán thiết bị PC, xin một danh sách thiết bị và giá bán của nó rồi mang về nhà ngâm cứu, tra sách, hỏi bạn bè. Bạn đừng nóng vội mà chọn mua ngay khi chưa hiểu rõ về nó. Xem danh sách, có thể bạn hoa mắt trước hàng loạt mainboard, hàng loạt chíp mà có thể bạn hiểu được nó hoặc không, ta sẽ phân tích sau. Sơ bộ như sau: CPU Có quá nhiều loại cho bạn chọn lựa: Riêng Pentium của Intel đã có 7-8 loại khác nhau (Tuy nhiên Pen, PenPro, Pen2bus66 có thể đã biến mất trên thị trường) Celeron cũng có đến 3 loại (có thể loại không cache đã biến mất, loại bus100 có thể chưa đến VN vì mới ra ?), AMD thì phong phú, Cyrix thì ít hơn. MAINBOARD cũng có nhiều loại khác nhau, “hiệu” hoặc “không hiệu”, tuy nhiên việc phân tích nó không vất vả bằng CPU. Mainboard chủ yếu phân tích qua vi mạch tổng hợp của nó theo: 430, 440, 450, 810, 815...850 (ái chà, nhiều phết). Ôi chao. Đến đây tôi rất hoang mang không biết trình bày những gì vì nói đến vi mạch, chipset, bus,... là đã động đến một khối kiến thức khổng lồ. Trình bày điều gì trước, sau và có đủ không khi mà hộp thư chỉ cho phép gửi tối đa 100K, nếu kết nối chậm mà bạn tải thư về lại thấy là những thứ vớ vẩn đã biết rồi thì bạn rủa tôi chết. Thôi, đã viết thì viết cho chót, đã nêu khẩu hiệu “Vì sự phát triển về tin học của nước nhà sánh vai cùng Ấn độ, Singapo...” trên hộp thư Kiến thức mà cố trả lời thật chi tiết (cứ sợ người ta không hiểu) người khác những gì mình biết, không biết thì đọc trộm thư hỏi đáp của người khác cho biết để nâng kiến thức của mình lên. Rồi thấy có nhiều người hỏi nhau những kiến thức cơ bản mà lẽ ra cần phải biết - như mình vậy, nên quyết vắt óc, tham khảo tài liệu mà viết nên những dòng này. Main và CPU có liên quan chặt chẽ với nhau mà bạn cần phải biết một số khái niệm, trong phần này sẽ lồng vào một số kiến thức về mainboard cũng như chip. Xin trình bày dưới dạng câu hỏi như sau: Bus là gì ? Để khỏi nhức dầu về những từ chuyên môn, bạn chỉ cần biết một cách đơn giản là đường dẫn tín hiệu, dữ liệu nội bộ truyền trong máy tính từ bộ phận này đến bộ phận kia hoặc đến thiết bị ngoại vi. Vậy nó có đặc trưng là tần số làm việc tính theo MHz, nếu có mainboard nào nói Bus66/100/133 là nó có thể làm việc với các tần số 66/100 hoặc 133 MHz. Ram là gì ? Chúng ta đã quá quen với từ này, vì vậy thiết nghĩ không cần giải thích nhiều. Tuy nhiên ta đôi khi còn nhiều thắc mắc, tại sao RAM lớn thì các chương trình lại chạy nhanh hơn, ít thì sao ? nói một cách dễ hiểu có thể coi Hệ điều hành dùng Ram như ta dùng một bảng xoá (như bảng con viết phấn của trẻ em mẫu giáo, lớp một) nháp khi ta giải một bài tập Toán hóc búa, nếu càng khó thì càng phải xoá, nháp nhiều, nếu bảng có kích thước nhỏ, phải xoá viết nhiều lần, nếu bảng lớn hơn – xoá viết ít hơn, và bảng vô cùng lớn thì ta chẳng cần dùng hết mà tính toán thì nhanh hơn vì không cần viết nháp xong phải mất công xoá. Không đơn giản như vậy, khi khởi động HDH luôn phải giữ một lượng Ram nhất định cho riêng mình (clock memory) mà trong ví dụ bảng xoá trên ta thêm: phải có vài công thức trên bảng xóa mà không thể xoá nó được, nên mới có chuyện lượng Ram tối thiểu cho HDH. Cache là gì ? Hiểu đơn giản cache là một loại Ram đặc biệt, có tốc độ và vị trí khác Ram. Cache trước đây còn đặt trên mainboard với khe cắm riêng, hiện nay cache được tích hợp vào bộ xử lý. Cache có hai mức là L1 (bên trong bộ vxl) và L2 (trong hoặc ngoài chip, nếu ngoài thì rất gần chip, thường chạy với một nửa xung nhịp bộ vxl). Vậy cache gần CPU hơn Ram nên nó hiệu quả hơn ram. Để hiểu thêm về cơ cấu làm việc của CPU với Ram, cache, ta xem cơ cấu tìm kiếm dữ liệu như thế nào: Khi cần tìm kiếm dữ liệu, CPU tìm dữ liệu đó trước hết ở cache L1, nếu không thấy nó quay ra tìm ở cache L2, lại không thấy nữa thì tìm trên Ram, và vẫn không thấy, thất vọng quá nó đành tìm trên đĩa cứng. Như vậy cache càng lớn, Ram càng lớn thì dữ liệu được chuyển vào dần bên trong gần CPU hơn và thế nên CPU không phải chờ mỗi khi cần tìm kiếm một dữ liệu mới nên xử lý liên tục – khi đó chương trình của ta chạy nhanh hơn. Tuy nhiên không phải chip nào cũng có cache, và chúng có kích thước, tần số làm việc khác nhau theo từng loại chip. (Về phần sử dụng Ram của Win, file hoán đổi SWP... xin trình bày trong phần 2) Thế thì bạn lại thắc mắc rằng không hiểu máy bạn có cache không, dung lượng bao nhiêu. Với câu hỏi này, xin bạn xem các phần dưới đây đây về CPU, và tự tra ra. ISA, PCI, AGP... là gì ? Bạn thường nghe nói mainboard này 5 PCI, 2 ISA, AGP 4X mà bạn lại không hiểu chúng. Khi bạn mở thùng máy của bạn ra, thấy các thanh ngang màu đen, trắng, xám... nằm song song nhau có khe ở giữa như có thể cắm một thứ gì mỏng vào đấy, thì chính là nó đấy – đây là hệ thống bus mở rộng của máy tính, nó giúp cho máy tính cá nhân phát triển mạnh hơn. Bạn hình dung ra cái radio cổ lỗ của mình, trên mạch của nó chi chít linh kiện và chắc là không thể nâng cấp để nó chạy được đĩa CD hay VCD được rồi, nhưng với PC thì làm được điều này chính nhờ các khe cắm ấy. Nếu ai có cái máy hiệu “Compaq” thì sẽ chẳng thấy cardsound, card màn hình của mình ở đâu, chính là hãng Compaq đã tích hợp chúng trên mainboard, điều này có cái hay và có cái không hay. Hay là ở chỗ các linh kiện của chính hãng, được tích hợp và hoàn toàn tương thích nhau, nên chạy ổn định và bền (chứ không có vụ: Tôi nâng cấp Card màn hình, cứ thấy trục trặc hơn card cũ, có phải do Driver không). Không hay là ở chỗ nó không nâng cấp được, muốn chơi games 3D mà không làm sao được vì nó cứ đòi mình phải có AGP 4X. Tích hợp sẵn, người ta thường gọi là “onboard”, vậy nếu mainboard có “sound onboard” là bạn mua mainboard đã có sẵn soundcard tích hợp trên main, cũng có thể main ghi: “MSI 5191 Ali Sound&Graphics ATX S7” thì có nghiã là tích hợp sẵn cả sound lẫn card màn hình (các thông số khác trong ví dụ trên tôi sẽ giải thích sau). Trở lại vấn đề chính, Bus ISA là bus cổ nhất (theo quy định chuẩn PC99 thì bus này phải biến mất khỏi cầu nam), chậm nhất và có tần số làm việc là 8MHz rộng 16 bit, thường thấy dùng cho soundcard hoặc modem lắp trong, ngày nay ISA không đáp ứng được tốc độ của vxl và các thiết bị ngoại vi nên bị xoá bỏ. PCI (peripheral component interconnect) là chuẩn mới hơn, có tần số bus là 33 MHz và sau đó là 66 Mhz, rộng 32 hoặc 64 bit, hỗ trợ plug-and-play (“cắm là chạy”, cho phép máy tính tự động cài đặt và hiệu chỉnh các thẻ cắm mới từ HDH Win95 trở đi). AGP (accelerated graphics port) là một khe cắm dành riêng cho card hiển thị đồ hoạ cực nhanh nên PC chỉ có duy nhất một khe cắm này, AGP không thực sự là một bus mở rộng, vxl của card màn hình được cắm vào có thể truy cập bộ nhớ hệ thống (Ram) trực tiếp, bus AGP bình thường làm việc với tần số 66MHz. Slot, Socket là gì ? Đây là các tên gọi của các loại đế cắm chip khác nhau (chính vì có sự khác nhau đấy mà đã cản trở việc nâng cấp của bạn). Socket là loại đế cắm nằm hình hộp chữ nhật mỏng (thường màu trắng), bạn nhìn vào socket sẽ thấy chi chít lỗ nhỏ nhiều hàng xung quanh thành một hình vuông. Slot thì có dạng khe (giống như khe cắm PCI, AGP vậy nhưng thường nằm vuông góc với nó). Socket thì có nhiều loại, máy đời cũ thường là Socket 7 (S7) mà các loại chip cắm trên nó là: Cyrix, PenMMX...chạy với bus66 (có loại super S7 chạy bus100). Socket 8 chỉ dành riêng cho PenPro (ra đời 95, bus66, 150-200MHz) mà ít gặp trên thị trường. Socket 370 (do có 370 chân) thiết kế cho: Celeron, Pen!!!. Socket A dành riêng cho AMD thế hệ sau. Slot thì có Slot 1 dành cho PenII (bus66 cho PenII đời đầu 233-333MHz, bus100 cho đời sau 350-450HZ) và Pen!!! (mã Katmai) 450 trở lên. Slot 2 dùng cho các loại Pentium Xeon (II, !!!) là loại dành riêng cho thị trường máy chủ và máy chất lượng cao, đa xử lý. MMX là gì ? MMX (MultiMedia eXtensiens) không phải là một cái gì đó thuộc phần cứng, có thể coi đây là một khái niệm chăng ?. Pentium MMX ra đời năm 87 là vxl có thêm 57 lệnh mới dành riêng cho sử lý video, âm thanh và dữ liệu đồ hoạ (Multi). Như vậy MMX là công nghệ riêng của Intel, được thừa kế cho PenII và Pen !!! (Celeron những phiên bản đầu không có những lệnh này). Nhân nói về lệnh tôi xin giải thích theo ý riêng về P!!! - Thực ra P!!! (mã Katmai) không có thay đổi cấu trúc gì so với PII mà chỉ thêm 70 lệnh mới (50 trong số đó để cải tiến các phép toán số thực dấu chấm trượt, 15 cho điều hành đa môi trường và 8 lệnh còn lại cho điều khiển cache, như vậy P!!! không có sự đột phá trong công nghệ nhiều lắm nên có lẽ Intel không dám đặt tên là PIII mà lại là Pentium và 3 dấu chấm than. Sau này Intel đã đột phá công nghệ thay dây dẫn nhôm bằng đồng (mã Coppermine), tích hợp L2 vào chip va chạy cùng tần số vxl (cache L2 của PII nằm trên thẻ SEC của Slot nên vẫn nằm ngoài và chạy với tần số bằng một nửa chip) – nhưng vẫn là P!!! cho dù công nghệ này làm tăng tốc độ tối đa của chip có thể đến trên 1G. BIOS là một vi mạch ROM nhỏ nhưng vô cùng quan trọng và không thể thiếu trong mainboard. BIOS (Basic Input/Output System) chứa chương trình của hệ điều hành I/O, những ct này cần thiết để khởi động máy và cài đặt chế độ làm việc cơ sở cho các thiết bị ngoại vi. BIOS gồm nhiều hàm và ct, phần đầu của ct để kiểm tra hệ thống máy tính POST (Power On Self Test), giai đoạn này cũng truy cập thông số các thẻ Plug-and-Play. Vậy nếu có một lỗi nào trong phần cứng có thể làm cho máy không hoạt động được thì sau quá trình kiểm tra sẽ thông báo và BIOS có cho phép khởi động máy hay không. BIOS cũng cho phép ta thiết đặt, điều chỉnh các tham số cho thiết bị ngoại vi. Điều này phải thận trọng vì sự thiết đặt không đúng có thể gây hỏng phần cứng hay gây xung đột phần cứng (ví dụ: đặt điện áp cho chip quá cao gây nóng và rộp chip, đặt IRQ, DMA sai gây xung đột). Mẹo với BIOS: - Khi main có các cổng COM, USB, Serial Port mà bạn không có thiết bị ngoại vi để cắm vào thì có thể Disable nó để tăng tài nguyên cho máy, giảm xung đột khi các thiết bị phải dùng chung IRQ hay DMA. – Enable chức năng: Virus Boot (khi bất kỳ ct hay virus nào ghi vào boot, BIOS sẽ thông báo và bạn có quyền cho phép hay không). Một số BIOS cho phép quản lý điện năng tiên tiến (cho phép bật nguồn bằng Password, hẹn giờ bật nguồn - kết hợp với Scheduled Tasks của Windows tự động quét virus hay Defrag ổ vào thời gian rảnh rỗi – đêm chẳng hạn). Bạn thường hay nghe nói đến Update BIOS , việc này có thể làm tăng khả năng cho BIOS như nhận biết được các CPU, Ram mới, sửa lỗi cũ... (Tôi cũng Update BIOS của mình và cài được Win2k với đầy đủ tính năng về quản lý điện năng). Khi update, bạn phải vào đúng Website của hãng sx main của mình, tìm đúng chủng loại ký hiệu main, download file update cùng toàn bộ hướng dẫn của nó, về đọc kỹ cách tiến hành rồi mượn ai đó một UPS cho chắc ăn rồi tiến hành. Nếu bạn chạy ổn định với HDH thì có lẽ chẳng nên làm việc mạo hiểm này làm gì (đang update mà mất điện thì rắc rối to, có thể phải thay main nếu thợ cũng chịu). PC95, PC97, PC99, PC2001... cũng không là phần cứng, tuy nhiên nó có chút ít liên quan đến phần cứng nên tôi muốn nói thêm. Bắt đầu từ năm 95, Intel và Microsoft cùng hợp tác đưa ra định hướng thiết kế cấu hình máy tính cá nhân và đã đưa ra các định hướng trên, những định hướng này được các hãng sx phần cứng tuân theo và coi như tiêu chuẩn thiết kế máy tính cá nhân. Mục đích của các Định hướng là: - Tối ưu hoá chất lượng thiết bị phần cứng, firmware và phần mềm; - Tương thích Win98 và WinNT; - Cho phép các nhà sx phần cứng sáng tạo các sản phẩm mới và tiên tiến. (PC99 loại bỏ ISA, thay dần các giao diện tuần tự, song song bằng giao diện nhanh và thông minh hơn như USB, IEEE 1934, máy in là thiết bị duy nhất còn có thể dùng giao diện song song và tuần tự cổ điển). PCxx (xx=95/97/99/2001...) còn quy định cụ thể cho máy dành cho người tiêu dùng, văn phòng, xách tay, trạm làm việc và máy giải trí. Vi mạch tổng hợp (chipset) có thể làm giảm kích thước cho main và các linh kiện gắn trên main. Từ việc kết hợp với Microsoft đưa ra chuẩn cấu hình PCxx , Intel dùng lợi thế của của nhà sx vi sử lý để đẩy IBM ra khỏi vị trí hãng định hướng công nghệ máy tính cá nhân. Với lợi thế này Intel liên tục đưa ra các thế hệ chipset cùng với vxl của họ. Chipset chứa đựng toàn bộ các thiết bị logic và điều khiển của máy vi tính cá nhân và tận dụng tối đa khả năng của vxl cũng như giao diện PCI. Các chipset đời mới (đời cũ có đầu 4, đời mới có đầu 8, chíp đời mới đầu tiên là 810) như 810, 815, 820, 840...tuân theo PC99, thiết kế cho máy vi tính cá nhân tương lai: Ram tương thích với tần số 100, PCI ver 2.2, xoá bỏ giao diện ISA khỏi cầu phía nam, IDE bổ xung ATA/66 trở lên. Nhân đây tôi muốn nói thêm về chipset 440 BX AGPset, ZX, BX/ZX AGPset (tắt là BX, ZX) mà sau khi tôi viết một bài ngắn trên hộp thư kiến thức, đã nhận được rất nhiều phản hồi: các chipset này đều được thiết kế vào thời điểm chưa xuất hiện P!!! Coppermine, maxbus=100, không thiết kế cho bus133, tuy nhiên Intel bao giờ cũng thiết kế bất kỳ một chip hay chipset nào cũng “để ra” một phần dư (nên mới có chuyện các bạn Overlock máy được với chip, chipset của Intel - Với các hãng khác thường không thành công và gây rộp IC), lợi dụng điều này mà một số nhà sản xuất main (thường không nổi tiếng lắm) của Đài loan thiết kế main có chipset 440 chạy với bus133, để giải nhiệt cho chipset do bị đẩy bus lên nên quá nóng, họ lắp thêm một quạt gió tản nhệt cho chipset. Việc này có vẻ mạo hiểm, mong rằng họ đã test rồi, nhưng khí hậu từng vùng khác nhau mà bạn không nên dung những main như vậy ở những vùng nóng hơn. Còn nếu bus trên là do người bán máy hay chính bạn đẩy lên để dùng P!!! Thì có lẽ bus PCI (1/3 bus hệ thống) và AGP (chạy với 2/3 tần số hệ thống) sẽ trở lên quá cao, là áp lực mạnh lên các card PCI, AGP của bạn (nếu không chịu đựng được tần số này rất có thể nó sẽ rất nóng và hỏng trong một tương lai gần. Còn tại sao lại có chipset 440BX/ZX (hay cũng có thể gọi cùng tên với ZX) thì thực ra chip này chủ yếu có cấu trúc của ZX, nhưng lại cải tiến theo BX (BX khá hơn ZX theo so sánh cặp sau: Đa xử lý: 2-không; Ram max: 1GB-256MB; loại bộ nhớ: 8-4 hàng;) nên BX/ZX có AGP, Ram max: 512. Để kiểm tra phần cứng, hãy dùng tiện ích miễn phí SiSoft Sandra của Sisoftware (tải phiên bản SiSoft Sandra 2001 Ver2001.3.7.50 tại địa chỉ http://www.sisoftware.co.uk/sandra hoặc http://www.sisoftware.demon.co.uk/sandra hay các đĩa sotfware của anh Lê Hoàn, Phạm Hồng Phước những tháng gần đây (1 trong bộ 3 đĩa của anh Phước, 3 đĩa của anh Hoàn) – đây là phần mềm kiểm tra rất mạnh, và đưa ra nhiều cảnh báo cho máy của bạn, điều thú vị trong chương trình này là nếu quạt làm mát cho CPU của bạn có 3 dây cắm trên main thì có thể nó sẽ cho bạn biết tốc độ quạt, hay main có sensors thì bạn còn biết nhiệt độ main, chip, điện áp chip.... CPU hiện nay trên thị trường có nhiều chủng loại thuộc nhiều hãng sx khác nhau mỗi hãng có thể có một công nghệ riêng giúp cho PC hoạt động với tốc độ xung nhịp ngày càng cao hơn. Tuy nhiên do hiện nay người khổng lồ Intel chi phối công nghệ và định hướng phát triển máy tính cá nhân nên các hãng khác muốn bán được chip thì bắt buộc phải thiết kế tương thích với chip của Intel. Bạn biết rằng một chip có thể hoạt động đúng khả năng của nó hay không thì phần mềm viết ra phải tối ưu hoá cho nó, sử dụng các tập lệnh của chip. P4 hiện nay tuy tốc độ cao nhưng có ít phần mềm viết riêng nên với các ứng dụng bình thường không mấy nổi trội so với P!!!, nếu chạy với DOS và các ứng dụng của DOS hoặc Win95 (là hệ điều hành nhiều ứng dung 16bit) thì P4 với RDRam cũng chỉ như PII mà thôi, thậm chí còn thua Petium (vì các thế hệ sau của Pentium chỉ tối ưu hoá cho các hệ điều hành 32bit). Khi chọn mua CPU bạn tuỳ thuộc vào mục đích sử dụng máy tính của mình. Nếu bạn chỉ dùng để học tập, không chơi game, không thiết kế đồ hoạ hay bên tập hình ảnh, âm thanh thì bạn không cần phải mua chip tốc độ nhanh, chỉ Celeron là đủ (Nhớ là chon loại Celeron đời sau có 128 Kb cache L2), nếu khả năng tài chính của bạn giới hạn thì bạn có thể chọn chip của các hãng Cyrix, AMD, tuy nhiên Cyrix những đời cũ thường không có cache trong chip nên không hiệu quả trong xử lý multi. AMD hiện nay đang là đối thủ cạnh tranh của Intel và có các công nghệ riêng để hấp dẫn người tiêu dùng (3D Now có thể xử lý đồ hoạ mạnh hơn MMX của Intel – Tuy nhiên các phần mềm vẫn tương thích Intel hơn), việc AMD tăng dung lượng cache trong chip của mình cũng là một bước tiến quan trọng của hãng này. Một điều quan trọng nữa là bạn đừng nghĩ rằng tốc độ vxl cao là tất cả, bởi các lý do sau: - Xung nhịp cao mà không cache hay cache nhỏ thì chip sẽ nghỉ và chờ trong một thời gian cho đến khi dữ liệu được chuyển trực tiếp từ Ram tới (mà không được chờ sẵn trong cache) sau khi nó xử lý xong công việc trước đó; - Hai là: xung nhịp đồng hồ chip của các hãng khác khi quy chuyển sang xung nhịp đồng hồ của Intel thì giảm đi rất nhiều (ví dụ: Cyrix MII 333 không thể bằng PenMMX 233; Cyrix MIII 500 thua xa PII400 trong mọi ứng dụng), vậy thì bạn quan tâm đến hiệu quả hơn hay cái tốc độ ảo của nó hơn ?. Khi mà Intel đua ra chíp đồng, tăng bus lên 133, L2 làm việc với tần số vxl (thường ký hiệu EB, vd: P!!!933EB) thì bạn nên quan tâm đến P!!! Mà giá của nó ngày càng rẻ đi. (Nếu bạn có main có đế cắm là Slot1, bạn có thể dùng một card chuyển đổi Slot1 sang Socket 370 để tương thích với những chíp P!!! đời mới này). Nếu bạn có một chip xịn mà lại không có một main tương thích thì thật uổng phí. Chipset trên main quyết định khá nhiều cho các tính năng mà bạn có thể có, nếu bạn dùng dòng chipset 440 của Intel thì bạn sẽ không sử dụng các ổ đĩa cứng có giao diện ATA/66 trở lên được. Cũng như chip, chipset của các hãng cũng phải tương thích với Intel tuy việc sx chipset không đòi hỏi công nghệ mạnh như chip (vì đã được công khai trong cẩm nang tra khảo cho các nhà sx phần cứng). VIA là một đối thủ nặng ký và khó chịu của Intel đã không được Intel cấp phép cho sx chipset hỗ trợ P4, điều này làm chúng ta cũng thấy tiếc khi mà các chipset mới của Intel còn khá đắt. Nếu bạn có khả năng tài chính thì hãy mua mainboard có chipset của Intel từ đời 815 trở lên, hoặc mua hẳn một mainboard của chính hãng Intel, còn nếu không bạn có thể dùng của các hãng khác, bởi vì dù sao bạn cũng có thể lắp một bộ máy Honda xịn của xe Dream vào một bộ khung của một chiếc xe “giống như Dream” của TQ nó cũng vẫn chạy ngon lành cơ mà. Tôi không có ý đề cao Intel, nếu như AMD (hãng này có đầy hứa hẹn) đột phá công nghệ và có các phương pháp tiếp thị, kinh doanh tốt để có thể đẩy Intel ra khỏi thị trường thì có lẽ Intel lại phải thiết kế kiểu chip tương thích AMD, và biết đâu còn làm “nhái” chip AMD để tồn tại.