Mùa hè nóng nực, mỗi khi ra ngoài đường em hay mang theo chai nước Oresol pha sẵn, khi nào khát uống thay nước. Nhưng uống thế nào thì hợp lý ạ?

rice
rice
Trả lời 16 năm trước
[b]Tử vong vì uống Oresol sai cách[/b] Tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) mới đây đã tiếp nhận một bệnh nhi ngộ độc muối do người nhà cho bé uống oresol không đúng quy định. Bệnh nhân tử vong sau 18 giờ dù đã được điều trị tích cực tại Khoa Hồi sức cấp cứu. Được biết, bệnh nhi bị tiêu chảy và nôn ở nhà từ hôm trước. Người mẹ đã cho bé uống hết hơn 3 gói oresol bằng cách pha từng ít một ra chén và cho trẻ uống liên tục vì thấy cháu vẫn khát. Đây chính là nguyên nhân làm cho cháu tử vong vì tiêu chảy mất nước ưu trương nặng do uống dung dịch oresol pha sai nồng độ. Lượng muối quá đậm đặc làm trẻ tử vong do phù não cấp tính nặng. Đây không phải là trường hợp đầu tiên đến bệnh viện vì uống bột oresol sai nồng độ. Có khá nhiều bà mẹ trẻ đã cho con uống oresol không đúng cách khiến con mình lâm vào tình trạng nguy hiểm, nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ tử vong. Oresol đã cứu sống hàng triệu trẻ em bị tiêu chảy cấp Tiêu chảy là hiện tượng đi đại tiện bất thường từ 3 lần trở lên trong ngày, phân lỏng hoặc nhiều nước, thường gặp ở trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi. Bệnh tiêu chảy do nhiều nguyên nhân khác nhau như nhiễm khuẩn đường ruột, dị ứng, nhiễm độc, ngộ độc thức ăn. Khi bị tiêu chảy cấp tính, cơ thể mất nhiều nước và muối khoáng dẫn đến rối loạn tuần hoàn, nhiễm độc thần kinh, nếu không được điều trị kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng. Bệnh tiêu chảy cấp tính mất nước ở trẻ nhỏ rất nguy hiểm. Đây là bệnh gây tử vong hàng đầu cho trẻ em tại các nước đang phát triển. Từ khi xuất hiện dạng thuốc gói bột oresol để pha thành dung dịch uống bù nước và điện giải đã cứu sống hàng triệu trẻ em trên thế giới. Gói thuốc bột oresol là dạng thuốc rất phổ biến, dễ bào chế, được trang bị đến tất cả các cơ số thuốc cấp cứu của y tế xã. Oresol cũng được các thầy thuốc khuyên dùng ở gia đình khi có người bị mất nước và chất điện giải do tiêu chảy, nôn, sốt cao... Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là sử dụng nó phải đúng cách, tức là phải pha đúng nồng độ quy định. Oresol (Oral Rehydration Salts: ORS) có công thức gồm natri clorid: 3,5g; natri citrar 2,9g; kali clorid 1,5 g và glucose 20g. Một số nơi bào chế có thể thay natri citrat bằng natri hydrocarbonat 2,5 g. Gói thuốc bột oresol rất dễ hút ẩm và bị chảy nước, do đó được đóng trong túi nhôm, hàn kín, bảo quản ở nơi khô ráo. Với trọng lượng gói thuốc 27,5g, khá rẻ tiền, nó rất tiện dụng để cấp phát đến tận gia đình. Tuy nhiên điều cần lưu ý nhất khi sử dụng loại thuốc này là phải pha một gói thuốc có khối lượng 27,5g vào đủ 1 lít nước đun sôi để nguội rồi mới được uống dần từng ít một dung dịch đó trong ngày. Điều quan trọng này lại rất nhiều người quên. Khá nhiều bà mẹ trẻ đã pha gói thuốc không đúng cách, pha quá đặc, không đủ 1 lít nước cho 1 gói oresol nên trẻ con uống vào bị tăng áp lực thẩm thấu máu do nồng độ natri lên quá 150mmol/l gây phù não cấp tính. Cách pha thuốc oresol để tạo dung dịch có nồng độ đúng quy định Khi dùng thuốc oresol để bù nước và điện giải, điều quan trọng đầu tiên là phải tạo ra một dung dịch đúng nồng độ quy định. Nhà sản xuất và thầy thuốc bao giờ cũng hướng dẫn người sử dụng phải pha 1 gói thuốc 27,5 g vào 1 lít nước rồi mới cho người mất nước, tiêu chảy uống dần dung dịch đó. Điều này cũng được ghi rõ trên bao bì của gói thuốc. Nếu không uống hết 1 lít dung dịch đó, ta có thể bỏ đi và khi cần lại pha gói khác cũng vào 1 lít nước để uống tiếp. Xin nhắc lại là luôn luôn phải pha 1 gói thuốc vào 1 lít nước cho tan hết rồi mới được uống. Nhiều người đã không để ý đến điều quan trọng này mà lại pha gói thuốc dần từng ít một vào cốc, chén rồi uống hết đến đâu lại pha tiếp. Đây là kiểu dùng thuốc oresol rất nguy hiểm, không đúng cách và gây tử vong cho trẻ nhỏ đã nói ở trên. Có gia đình do không có dụng cụ đựng đủ một lít nước nên đã ra mua 1 chai nước khoáng 250 ml (1/4 lít) rồi dốc cả gói thuốc oresol vào chai, lắc đều và cho người bệnh uống từng ít một. Cách dùng này rất sai lầm vì chai nước khoáng bản thân nó cũng đã có một số chất khoáng, tức là đã có các ion kim loại. Hơn nữa nó cũng không đủ dung tích 1 lít nên nồng độ dung dịch tạo ra không đúng quy định, rất đậm đặc. Khi bệnh nhân uống dung dịch này sẽ rất nguy hiểm. Vì vậy tuyệt đối không được pha oresol với bất cứ dung dịch nước đóng chai nào. Chỉ được pha nó với nước đun sôi để nguội. Nếu không có dụng cụ đo 1 lít nước thì pha vào bát to bằng cách lấy ca đong. Trong trường hợp nói trên, có thể lấy vỏ chai đựng nước khoáng loại 250 ml để đong và cần 4 lần chai 250ml nước đun sôi để nguội cho 1 gói thuốc oresol. Một số lưu ý khi sử dụng oresol Thuốc bột oresol được dùng cho các trường hợp tiêu chảy mất nước nhưng đôi khi người ta vẫn dùng cho người không bị tiêu chảy nhưng ra nhiều mồ hôi, mất nước như đi dã ngoại, sau khi hành quân. Tuy nhiên cần thận trọng với người bị các bệnh về tim mạch, gan, thận do thuốc có thành phần chất điện giải khá cao. Khi dùng oresol cho các trường hợp tiêu chảy nặng vẫn phải tiêm truyền dung dịch glucose đẳng trương 5%. Người bệnh nên nhớ rằng oresol là thuốc bù nước và bổ sung chất điện giải. Một tình trạng thường xảy ra khi mắc bệnh tiêu chảy cấp hoặc ra mồ hôi nhiều. Do đó trong các bệnh tiêu chảy như tả, tiêu chảy cấp tính cần phải dùng các thuốc khác nữa như thuốc kháng sinh, thuốc chống độc, thuốc chống rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn đường ruột... Vì vậy, khi bệnh nhân bị tiêu chảy cần phải đưa đến cơ sở y tế gần nhất để dùng thuốc đúng quy định. Làm gì khi không có sẵn oresol? Tại một số địa phương miền núi hoặc vùng xa không có sẵn gói bột oresol, trong trường hợp khẩn cấp cần dùng dung dịch bù nước và điện giải, người ta có thể áp dụng các cách sau đây: Lấy 1 thìa muối ăn và 8 thìa đường pha vào 1 lít nước và uống dung dịch này từng ít một trong ngày. Nên nhớ là loại thìa pha cà phê, tức là thìa loại nhỏ và tỷ lệ giữa muối và đường là 1/8. Nếu không có đường thì nấu cháo loãng (6 bát nước và một nắm gạo), cho vào một nhúm muối rồi chắt lấy nước cho bệnh nhân uống. Cần chú ý cho người bệnh uống đủ nước, bổ sung nước hoa quả tươi, nước dừa cũng rất tốt. Nếu trẻ đang bú mẹ thì phải tiếp tục cho bú. Không được thấy trẻ đi ngoài nhiều nước mà kiêng bú và kiêng uống nước sẽ rất nguy hiểm. Theo Sức khoẻ & Đời sống
Khánh Anh
Khánh Anh
Trả lời 16 năm trước
Dưới đây là các kinh nghiệm của tớ trong việc sử dụng Oresol, phổ biến cho mọi người nhé PS: tớ giải thích theo ngôn ngữ và cách hiểu của tớ, vậy bác nào có chuyên môn vào đây thấy "ngô nghê" thì cũng bỏ quá cho nhé. còn thấy sai chỗ nào thì chỉnh hộ tớ luôn (tranh thủ mở mang kiến thức tí ) 1. Khi nào thì cần dùng Oresol? Oresol được sử dụng để bù nước và điện giải (các loại muối trong cơ thể ở nồng độ và tỷ lệ phù hợp) cho cơ thể mất nước hoặc mất điện giải. Vậy khi nào cơ thể bị mất nước và điện giải? - Khi bị tiêu chảy. - Khi bị nôn nhiều và kéo dài - Khi ra nhiều mồ hôi (do lao động, chơi thể thao, mùa hè nóng nực quá....) - Khi sốt cao Vậy thì uống nước không có được không mà lại cần phải uống Oresol? - uống nước không thôi thì chỉ có thể bù nước cho cơ thể, còn không bù được điện giải. Uống nước thêm vào sẽ làm cho nồng độ điện giải càng loãng hơn --> cơ thể càng mệt mỏi hơn,thậm chí gây tử vong :2: - Uống Oresol thì đảm bảo bù cả nước và điện giải, làm cơ thể đỡ mệt nhanh chóng 2. Cách pha: Trên thị trường có nhiều loại để bù nước và điện giải: - Oresol gói pha trong 1 lít - Oresol gói pha trong 200ml - Oresol gói pha trong 250ml - hydrit viên pha trong 200ml - có thể có các loại khác mà tớ ko biết nữa..... Pha với nước gì? - Pha với nước đun sôi để nguội Vậy có nhất thiết phải pha đúng tỷ lệ không? - Buộc phải pha đúng tỷ lệ để vì các gói đã được chia trọng lượng thích hợp với tỷ lệ nước rồi. Khi pha đúng, ta sẽ có dung dịch có nồng độ điện giải thích hợp nhất với cơ thể mất nước và điện giải. Do vậy, việc pha sai tỷ lệ sẽ ko cho kết quả nhanh nhất, thậm chí còn có tác dụng ngược lại. 3. Cách uống: Tùy từng trường hợp mất nước mà ta phải có cách uống thích hợp, nếu sử dụng cách uống sai thì sẽ không có tác dụng mà thậm chí còn có tác dụng ngược lại nữa. - Trong trường hợp ra nhiều mồ hôi: có thể uống như uống nước bình thường, nhưng để có kết quả nhanh nhất thì có thể uống từng ngụm nhỏ, giữ lại hơi lâu hơn bình thường 1 chút ở khoang miệng rồi mới nuốt. - Trong trường hợp tiêu chảy, nôn : phải uống từng thìa nhỏ để lượng nước vào miệng ít nhất, chỉ đủ để láng ướt khoang miệng, làm nước và điện giải được hấp thu ngay tại khoang miệng, ko có khả năng (hoặc rất ít) chui xuống dạ dày. Nếu uống như cách thứ 1 thì toàn bộ dung dịch uống vào sẽ nằm trong dạ dày. Khi đó, dạ dày bị kích thích, nên hoặc sẽ tống dung dịch xuống ruột -> đi ngoài tiếp (nếu bị tiêu chảy) hoặc sẽ tống ngược lên -> gây nôn (nếu bị nôn) ---> vừa mất cả chì (Oresol) lẫn chài (mất thêm nước và điện giải của cơ thể) 4. Lượng uống: Lượng dung dich Oresol uống vào cơ thể sẽ tùy thuộc vào mức độ cơ thể cần và khác nhau giữa người lớn và trẻ em. Người lớn thì có thể cần đến cả lít mỗi ngày (thông thường người ta chỉ nói chung chung là uống theo nhu cầu). Còn trẻ em thì sao: - Trẻ <1 tuổi: uống 50-100ml/1 lần nôn, tiêu chảy - Trẻ >1 tuổi: uống 150-200ml/1 lần nôn, tiêu chảy - xử lí tương tự như với trường hợp trẻ bị ra mồ hôi trộm như tắm: --> sẽ có tác dụng cân bằng điện giải --> trẻ cũng sẽ giảm ra mồ hôi hơn (cái này tớ thấy theo thực tế, ko có lí thuyết gì vào đây đâu nhá :4: ) 5. Khi không dùng được oresol? Vì oresol có vị khá là khó uống nên nhiều trẻ từ chối ko uống, kể cả oresol vị cam. Vậy bù nước và điện giải bằng cách nào? Có thể sử dụng các biện pháp cổ truyền đã được phổ biến trên TV cho trường hợp trẻ bị tiêu chảy: như nấu cháo muối loãng, nước gạo rang.... còn tỷ lệ các món cháo muối... này như thế nào? tớ ko có sách nên bác nào có thì post hộ lên cái nhé. :7: còn phương pháp nào nữa không? Còn, đấy là mang đến bệnh viện hoặc các phòng khám, trạm xá để truyền dịch bù nước và điện giải . Cách này thì hiệu quả còn nhanh hơn nhiều so với đường uống. 6. Sao sốt cao lại uống Oserol? Vì khi cơ thể sốt --> trao đổi chất diễn ra mạnh hơn --> lượng nước tiêu thụ cũng nhiều hơn --> cơ thể mất nước --> nhiệt độ cơ thể lại tăng cao hơn. Việc bù nước sẽ gián tiếp giúp hạ nhiềt độ cơ thể. Vậy bù nước không thôi có được không? Cũng được ---> nếu sốt cao các BS thường khuyên uống nhiều nước. nhưng nếu bù = Oserol thì hiệu quả tốt hơn nữa.