Chè kho Nam Định

                                               Chè kho Nam Định

Cùng với cá kho, bánh gai, cá gỏi, chè kho Nam Định là đặc sản dân dã mà đặc sắc của một vùng đất cổ giàu chất văn hoá. Ai cũng biết chè kho nấu đúng cách rất khó về mặt kỹ thuật. Nấu chè phải quấy luôn tay cả tiếng đồng hồ nên rất mệt. Chểnh mảng một chút là chè kho cháy. Nóng vội một chút là chi vài ba hôm chè đã mốc meo, thiu vữa. Muốn nấu được những đĩa chè kho đúng tiêu chuẩn đất Thành Nam thật cầu kỳ. Trước nhất là khâu chọn đỗ. Đỗ xanh phải là loại đỗ mới, hạt đều, tơi và thơm. Đỗ được xay vỡ, ngâm, đãi sạch vỏ, sau đó đem rang trước khi xay thành bột. Có bột rồi, có thể ngào với nước đường trắng rồi dùng khuôn nhỏ đóng bánh đỗ xanh bầy bàn tiếp khách mấy ngày đầu xuân. Sau đó mới bắt tay vào nấu chè kho.

Khi nấu chè, đầu tiên là cho đường trắngvào thắng với nước lã (tỷ lệ thường là 1kg bột đậu-1 kg đường- 1 bát ăn cơm nước lã). Ngọt nhạt tuỳ thưởng thức của mỗi gia đình. Khi đường tan, bắc xoong cho bột tơi đều. Bắc xoong bột lên bếp đun lửa liu riu. Cái khó nhất là phải nguấy đều tay. Ngưng tay hoặc nguấy hời hợt, bên trên là bột đường sẽ vón lại và bén đáy nồi ngay. Đó là chưa kể khi bột sôi dễ bắn tung lên tay, lên cả mặt.

Tuy vậy, cũng không được để to lửa cho chóng xong. Nấu khoảng  một giờ bột từ loãng đặc dần  và thấy tay nguấy hơi nặng, có thể tưởng bột đã chín, nhưng không phải, chỉ khi bột sôi một lúc rồi dần dần loãng ra mới là được. Lúc này, có thể cho  một chút va ni hoặc dầu chuối vào trước khi bắc nồi chè xuống (chỉ nên cho ít va-ni hoặc dầu chuối kẻo chè sẽ khó ăn và ko thơm mát). Múc chè ra tô. Lấy vừng đã xát vỏ, rang chín, rắc lên đĩa chè, rồi lấy một miếng lá chuối nhỏ ấn nhẹ cho đĩa chè mịn đều. Chè nấu như thế này, sau khi cúng có thể để từ 10 ngày đến mười lăm ngày ăn vẫn thơm ngon.

Nhiều người gốc đất Nam Định đi mưu sinh ở nơi xa, kế cả làm việc ở nước ngoài, đều nhớ hoài về món chè kho mà cả một thời thơ ấu đã được bà, được mẹ nấu trong ngày vui, ngày Lễ, Tết. Món chè kho thơm thảo ngọt ngào tình quê hương.