| Nội dung tóm tắt |
Nhân loại học là môn học về con người với tư cách là một loài và các nhà nhân loại học quan tâm về việc những mẫu người khác nhau về cơ thể đã phát triển như thế nào. Chẳng hạn như tại sao người dân Pi-mê ở Trung Phi lại quá nhỏ và các thổ dân ở Úc lại qúa to lớn? Các nhà nhân loại học cũng quan tâm về các nhóm dân cư – các xã hội – có quan hệ với những người sống xung quanh họ như thế nào. Họ nghiên cứu về cách mà các xã hội nhận định về thế giới qua các mối quan hệ gia đình, tôn giáo, ngôn ngữ và nghệ thuật. Họ còn tìm hiểu về cách thức lao động của các gia đình và cộng đồng. Tuy nhiên, công việc nghiên cứu thật sự phải được thực hiện “trên thực địa” – đó là sống gần gũi với những người đang được nghiên cứu.
Margaret Mead học về chuyên ngành nhân loại học. Năm 23 tuổi, trước khi nhận bằng tiến sĩ, cô muốn bước ra khỏi giảng đường và nghiên cứu một thứ gì đó. Nhân loại học là một khoa học ở đó sách vở và giáo trình khiến cho các sinh viên khó lòng với tới. Hơn nữa, Margaret từ nhỏ đã sống trong sự đùm bọc của một gia đình trung lưu. Margaret không nói được các ngoại ngữ và cô cũng chưa bao giờ đi du lịch bằng đường biển hoặc ở trong một khách sạn.
Trong suốt cuộc đời, cô không bao giờ sống trọn một ngày cho chính mình. Bởi khi còn là sinh viên, cô đã lập gia đình. Mặc dù vậy, Margaret cương quyết nghiên cứu trên thực địa môn học mà cô đã bắt đầu ở Đại học. Đó là nền văn hoá Pô-li-nê-di. Nền văn minh hiện đại đang vươn tới quần đảo này. Các tập tục và lối sống của họ sớm muộn gì cũng sẽ bị biến mất vĩnh viễn, Margaret muốn quan sát và ghi lại chúng trước khi chúng biến mất.
Sau quá trình nghiên cứu thực địa, Margaret đã viết bản báo cáo có tựa đề “Coming of Age in Samoa” (Đạt đến tuổi trưởng thành ở Samoa). Nội dung nghiên cứu về tập quán giới tính và gia đình của các thiếu nữ ở Samoa. Bên cạnh đó, cũng có nhiều mô tả gợi hình qua những bài hát và điệu vũ theo nghi thức, những bộ y phục và trang trí của dân làng.
Margaret đã tìm thấy ở Samoa một xã hội mà ở đó cuộc sống thường là ngẫu nhiên và thoải mái – “hãy để mai tính” như hiện nay ta thường nói. Nền tảng của người Samoa làm cho việc trưởng thành trở nên rất dễ dàng, rất đơn giản, nền tảng đó là sự ngẫu nhiên chung của toàn xã hội.
Ý tưởng “tự do yêu đương” - tự do thoát khỏi những ràng buộc “đối với một người bạn tình riêng” quả là một cú sốc đối với “mỗi người Mỹ đứng đắn”. Dĩ nhiên, Margaret Mead không gợi ý cổ suý cho tất cả các thiếu nữ Mỹ lao vào những cuộc truy hoan tình dục. Nhưng một vài nhà phê bình bà đã tin hoặc giả vờ tin bà đang làm như thế.
Tuy nhiên, có lẽ thắng lợi to lớn nhất của Margaret là đưa nhân loại học ra khỏi giảng đường đại học và đưa ra cho công chúng lĩnh hội. “Đạt đến tuổi trưởng thành đã và vẫn còn là một quyển sách rất đáng đọc. Lần đầu tiên, những người bình thường không phải là học giả đều có thể thấy rõ mục đích của nhân loại học. Việc nghiên cứu của Margaret về cách mà gia đình hoặc các mối quan hệ họ hàng thay đổi trong các dân tộc khác nhau đã cho họ những cái nhìn mới về chính họ và các dân tộc xung quanh họ.
Cuốn sách này (nằm trong bộ sách Những nhà khoa học làm thay đổi thế giới) không chỉ là một sự tri ân đối với Margaret, giúp chúng ta hiểu hơn về tiểu sử, sự nghiệp của bà - nhà nhân loại học nổi tiếng đã giúp mọi người trên toàn thế giới hiểu biết nền văn hoá của nhau; mà còn là tư liệu giúp chúng ta hiểu hơn về nguồn gốc, nội dung của ngành nhân loại học. |
