Luật Sư Bảo Vệ Quyền Lợi Hợp Pháp Về Ly Hôn Cho Chị N.t.l (Hà Nội)

Khi ly hôn, vợ, chồng thường xảy ra các tranh chấp, đặc biệt là về việc phân chia tài sản sau khi ly hôn.

Chị N.T.L (Hà Nội), do không đồng ý với Bản án sơ thẩm và Bản án phúc thẩm về việc chia tài sản sau khi ly hôn giữa chị và chồng, đã quyết định ủy quyền cho Luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Công ty Luật NewVision) để tham gia bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho chị N.T.L (Hà Nội) theo trình tự, thủ tục Giám Đốc thẩm.

Nội dung vụ việc cụ thể như sau:

Chị N.T.L và anh T.H.D kết hôn hợp pháp vào năm 1985. Năm 2010, do xảy ra nhiều mâu thuẫn, chị N.T.L đã xin ly hôn với anh T.H.D.

Về con chung, Chị N.T.L và anh T.H.D có 1 người con trai, sinh năm 1994.

Về tài sản chung, chị N.T.Lhiện đang quản lý một số đồ dùng sinh hoạt có tổng trị giá 35 triệu đồng, anh T.H.D hiện đang quản lý một chiếu xe máy trị giá 20 triệu đồng. Ngoài ra, hai anh chị đã bán một mảnh đất năm 2000 trị giá 30 triệu đồng.

Về nhà ở, Chị N.T.L và anh T.H.D hiện đang ở tại nhà tập thể Viện 108 (Trần Khánh Dư, Hà Nội) có diện tích 40m2.

*Về nguồn gốc nhà đang ở:

Theo lời khai của chị N.T.L: Chị N.T.L và mẹ chồng chị cùng làm việc tại Viện 108. Năm 1985, chị kết hôn cùng anh T.H.D, vợ chồng chị về ở với gia đình chồng Phan Chu Trinh (Hà Nội), sau đó về ở tập thể Viện 108, còn bố mẹ chồng chuyển đến nơi khác.

Năm 1988, mẹ chồng chị N.T.L nghỉ hưu, bà đã được Viện 108 cấp tiền làm nhà bằng vật liệu. Tại thời điểm đó, mẹ chồng chị N.T.L nói với chị N.T.L nếu chị xin được cấp nhà theo tiêu chuẩn của bà ở Hà Nội thì bà sẽ cho vợ chồng chị.

Chị đã viết đơn xin nhà, bằng sự nỗ lực của chính bản thân mình và sự giúp đỡ tận tình của đơn vị chị công tác, năm 1990, Viện 108 đã phân cho 1 nhà diện tích 18m2 tại khu tập thể Viện 108. Quyết định phân nhà không ghi tên ai, chính chị N.T.L đã viết tên mẹ chồng chị vào quyết định phân nhà.

Sau khi được phân nhà, vợ chồng chị ở đó. Năm 1997, cơ quan giải phóng mặt bằng đã chuyển đổi cho vợ chồng chị về căn nhà có diện tích 40m2 tại khu tập thể Viện 108 Trần Khánh Dư, thành phố Hà Nội.

Năm 1998, chị N.T.L và anh T.H.D đã đập toàn bộ tường, xây lại toàn bộ nội thất trong căn hộ thành phòng ở và khu phụ, chi phí sửa nhà hết 50 triệu đồng.

Khi khánh thành nhà, vợ chồng chị có mời bố mẹ, anh em họ hàng đến dự liên hoan, trước mặt người thân trong gia đình, bố mẹ chồng chị đã tuyên bố cho vợ chồng chị nhà trên. Năm 1999, chị đưa tiền cho anh T.H.D và bố chồng nộp để mua thanh lý nhà. Vì vậy, khi được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, đất, bố chồng chị đã đưa giấy tờ đó cho chị giữ đến nay.

Mặc dù giấy phân nhà và sổ đỏ của căn nhà đứng tên mẹ chồng chị N.T.L, nhưng thực chất là của vợ chồng chị. Hơn nữa, bố mẹ chồng chị chưa bao giờ ở tại căn hộ đó. Hiện tại, chị và chồng ly hôn, chị xin được nuôi con và xin chia 1/2 căn nhà.

Theo lời khai của bố mẹ chồng chị N.T.L và anh T.H.D: Căn hộ đó là của mẹ chồng chị được cấp; tiền mua thanh lý cũng của bố mẹ chồng chị N.T.L, bà chỉ cho vợ chồng chị N.T.L ở nhờ. Nếu sống hoà thuận thì cho ở, còn nếu hai vợ chồng ly hôn thì trả lại nhà cho ông bà, ông bà sẽ thanh toán tiền sửa nhà cho vợ chồng chị N.T.L.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm, Toà án nhân dân thành phố Hà Nội đã xử như sau:

- Giải quyết việc ly hôn giữa chị N.T.L và anh T.H.D.

- Về con, Công nhận sự thoả thuận giữa chị N.T.L và anh T.H.D; giao cho chị N.T.Ltrực tiếp nuôi con. Buộc anh T.H.D góp phí tổn nuôi con 800.000đồng/1 tháng đến khi con trưởng thành hoặc có sự thỏa thuận khác.

- Về tài sản, Xác định tài sản chung của vợ chồng gồm: động sản là 55 triệu đồng, tiền bán đất là 30 triệu đồng, giá trị xây dựng nhà là 50 triệu đồng. Tổng cộng là 135 triệu đồng. Trong đó, chia cho chị N.T.L 3/5 tổng giá trị tài sản là 81 triệu đồng, chia cho anh T.H.D 2/5 tổng giá trị tài sản là 54 triệu đồng

- Về hiện vật:

Tổng hiện vật chị N.T.L nhận được trị giá 90 triệu đồng, gồm: Số đồ dùng chị đang quản lý 35 triệu đồng; Tiền bán đất là 30 triệu đồng; 1/2tiền xây dựng là 25 triệu đồng.

Tổng hiện vật anh T.H.D nhận được trị giá 45 triệu đồng, gồm: 1 xe máy 20 triệu đồng, 1/2 tiền xây dựng bằng 25 triệu đồng,

Chị N.T.L phải trả cho anh T.H.D 9 triệu đồng tiền chênh lệch.

- Về chỗ ở: Xác định căn nhà tập thể 40m2 thuộc sở hữu của bố mẹ chồng chị N.T.L; buộc chị N.T.L và anh T.H.D phải thanh toán lại toàn bộ diện tích nhà trên cho bố mẹ chồng chị N.T.L. Bố mẹ chồng chị N.T.Lphải thanh toán tiền sửa chữa xây dựng cho chị N.T.L và anh T.H.D mỗi người 25 triệu đồng. Chị N.T.L được lưu cư thời hạn 2 năm.

Tại Bản án phúc thẩm, Toà Phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao tại Hà Nội đã quyết định giữ nguyên Bản án sơ thẩm.

Sau khi xử phúc thẩm, chị N.T.L có nhiều đơn khiếu nại xin được chia  1/2 nhà để ở nuôi con. Chánh án Toà án nhân dân tối cao đã kháng nghị Bản án phúc thẩm về phần giải quyết chia tài sản là nhà đất cho chị N.T.L. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã nhất trí với kháng nghị của Chánh án Toà án nhân dân tối cao; đề nghị Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm.

Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, chị N.T.L đã ủy quyền cho Luật sư Nguyễn Văn Tuấn trở thành người đại diện tham gia tranh tụng theo trình tự, thủ tục Giám đốc thẩm.

Theo Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, bản án phúc thẩm đã giải quyết hợp lý về quan hệ hôn nhân và quan hệ nuôi con chung, nhưng việc chia tài sản chung giữa chị N.T.Lvà anh T.H.D là chưa hợp lý.

Căn hộ được cấp ban đầu chỉ có diện tích 18m2. Ngay sau khi được cấp thì chỉ có vợ chồng chị N.T.Lvà anh T.H.D sử dụng nhà. Đến năm 1997, vợ chồng chị N.T.Lvà anh T.H.D chuyển đổi sang căn hộ có diện tích 40m2. Hiện căn hộ này đứng tên mẹ chồng chị N.T.L là chủ sở hữu.

Tuy nhiên, có một số vấn đề cần được xác minh, làm rõ:

Thứ nhất, Diện tích 18m2 được cấp ban đầu là theo tiêu chuẩn của mẹ chồng chị N.T.L bình thường như những cán bộ khác hay có tính đến việc chị N.T.Llà con dâu bà Tâm đang công tác tại Viện (theo chị N.T.Lkhai thì quyết định cấp nhà không ghi tên, chị tự ghi tên mẹ chồng chịvào quyết định).

Thứ hai, Khi chuyển đổi nhà, việc tăng diện tích từ 18m2 lên 40m2 là bình thường như các hộ khác hay có tính đến các thành viên đang sử dụng nhà. Việc bán nhà thanh lý vào năm 1999 chỉ căn cứ vào tiêu chuẩn của mẹ chồng chị N.T.L hay có xét đến các thành viên trong hộ đang sử dụng nhà.

Thứ ba, Quá trình xin cấp nhà, cũng như lo thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà đất, chị N.T.Lcũng đã có một phần có công sức.

Thứ tư, sau khi ly hôn, chị N.T.L được giao nuôi con lại không có chỗ ở nào khác nên cần phải xem xét để chia một phần hiện vật cho chị N.T.L tương đương với phần quyền lợi mà chị N.T.L đã bỏ ra cải tạo, sửa chữa căn nhà.Toà án cấp sơ thẩm và Toà án cấp phúc thẩm chỉ xác định chi phí sửa chữa nhà thuộc tài sản chung của chị N.T.L và anh T.H.D trong khi chưa xác minh đầy đủ những vấn đề nêu trên là chưa đảm bảo chính xác quyền lợi hợp pháp của chị N.T.L.

Với những lập luận sắc sảo của mình, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn đã hoàn thành xuất sắc vai trò bảo vệ thân chủ của mình tại phiên tòa Giám đốc thẩm. Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã quyết định Huỷ toàn bộ phần chia tài sản tại Bản án phúc thẩm và tại Bản án sơ thẩm về vụ án ly hôn giữa chị N.T.L và anh T.H.D; Giao hồ sơ vụ án cho Toà án nhân dân thành phố Hà Nội xác minh, xét xử sơ thẩm lại với lý do chưa xác định rõ phần tài sản chung của vợ chồng chị N.T.L và anh T.H.D, và chị N.T.L sau khi ly hôn nuôi con nhỏ, không có chỗ ở nào khác, cần xem xét cho hợp lý.

Có thể thấy, việc giải quyết các tranh chấp về việc chia tài sản chung vợ, chồng là tương đối phức tạp, khó khăn, gây nhiều tranh cãi trong các vụ giải quyết ly hôn tại các cấp Tòa án, do quan hệ tài sản giữa vợ, chồng là quan hệ tồn tại trong thời kỳ hôn nhân, không có tính đền bù ngang giá và không xác định được cụ thể công sức đóng góp của các bên. Và không phải ai cũng nhận thức được điều này, đảm bảo được quyền và lợi ích của chính mình. Chính vì vậy, đây là lúc vai trò của luật sư được thể hiện rõ nhất trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thân chủ.

H.G