Cao Ban Long và các bài thuốc
1. Độc long ẩm (Lãn Ông - hiệu phỏng tân phuơng)
Cách dùng: Cao Ban Long mỗi ngày dùng 10g chia làm hai lần,bằng cách đun cách thuỷ hoặc cho vào cháo nóng,khuấy tan uống ấm.
Công dụng: Bổ tinh, sinh tuỷ, mạnh gân xương, đau liệt;nhức đầu do thấp nhiệt thuộc chứng dương hư; thiên khô co rút.Đàn ôngdi tinh đái đục; phụ nữ khí hư bạch đới, huyêt khô tinh bế, có thai nhiệt quá sinh động thai, sau khi sinh mất máu,sinh háo khát,ra nhiều mồ hôi, mất tân dịch; quả là phương thuốc hay!
2. Nhị long ẩm (Lãn Ông - Hiệu phỏng tân phương)
Công thức:
- Long nhãn 40g
- Cao ban long 40g
Cách dùng: Cho long nhãn vào nồi, đun kỹ nhỏ lửa với 500ml nước, cho đến khi nước keo dặc lọc bỏ bả cho cao ban long vào khuấy tan. Ngày uống hai lần, mỗi lần 1-2 thìa cà phê trước bữa ăn.
Công dụng: Chữa các chứng mất ngủ, đổ mồ hôi trộm, sốt về chiều, háo khát đại tiện táo bón, miệng lở mắt vàng kém ăn.
3. Hữu qui hoàn (Cảnh nhạc toàn thư).
Công thức:
- Thục địa 100g Câu kỷ tử 50g Chế phụ tử
- Sơn dược 50g Thỏ ty tử 50g Nhục quế
- Sơn thù 50g đỗ trọng 50g (đều 20g)
- Cao ban long 50g đương quy 20g
Cách dùng: Thảo mộc rửa sạch, sấy khô ,tán mịn, thục địa cùng mật ong và cao nghiền thành dung dịch ,rộn với thuốc bột làm hoàn, mỗi hoàn 10g. mỗi ngày uống hai lần vào buổi sáng và buổi tối, mỗi lần uống hai hoàn.
Công dụng: Thận dương hư suy, mệnh môn hoả suy, hư lao; sợ lạnh, tay chân lạnh, dương nuy, di hoạt tinh hiếm muộn, phân nát ,đái són, đau lưng mõi gối.(theo một số tài liệu các nhà y học Trung quốc đã ap dụng, phối hợp điều trị chứng tiểu đường tuýp 2)
4. Bổ tỳ thận hoàn (Kinh nghiệm phương)
Công thức:
- Chánh bạch truật (sao cám) 20g
- Bổ cốt chỉ(sao muối) 20g
- ích trí nhân (sao bỏ vỏ) 20g
- Quy đầu (sao rượu) 20g
- Nhục đậu khấu 10g
- Ngưu tất bắc 20g
- Hoài sơn (sao hoàng thổ) 20g
- Phục thần 30g
- Cao ban long 50g
Cách dùng: Làm hoàn mỗi ngày uống hai lần uống hai lần, mỗi lần uống 10g vào lúc đói buổi sáng và buổi tối, chiêu với nươc muối loãng.
Công dụng: Đi đái đêm nhiều lần ,phân lỏng hay đau bụng ,người già suy nhược, lưng gối mõi đau, ăn kém chậm tiêu.
5. Cốm thuốc bổ tỳ chóng còi xương. (Kinh nghiệm phương)
Công thức:
- Nhân sâm 8g
- Bạch truật 10g
- Bạch biển đậu 10g
- Chích hoàng kỳ 12g
- Phục linh 12g
- Cam thảo 5g
- Bổ côt chỉ 10g
- Lộc giác sương 20g
- Cao ban long 50g
Cách dùng: Mỗi lần dùng 5g, ngày ba lần trứơc bữa ăn.
Công dụng: Trẻ em còi xương chậm lớn, chân tay yêu mềm , đi lại khó khăn, đi ngoài phân sống.
6. Rượu bổ thận tráng dương (Kinh nghiệm phương)
Công thức:
- Ba kích 20g
- Nhị hồng sâm 20g
- Bổ cốt chỉ 8g
- Ích trí nhân 8g
- Nhục thung dung 15g
- Tục đoạn 20g
- Kỷ tử 20g
- Đương quy 15g
- Cao ban long 100g
- Đường phèn 30g
Cách dùng: Cho bốn lít rượu ngon ngâm 30 ngày, uống trước khi đi ngủ 15ml ; hoăc pha loãng với nước lọc uống.
Công dụng: Thận dương suy yếu dẫn đến liệt dương, phòng dục quá độ, các chứng di mộng tinh, hoạt tinh, đau lưng, đau gối, an thần, kích thích tiêu hoá.
7. Bài tả quy hàn:
Công thức:
- Thục địa 300g
- Hoài sơn sao 160g
- Sơn thù 160g,
- Ngưu tất 120g,
- Thỏ ti tử 160g,
- Cao Ban Long 160g,
- Quy bản sao 160g.
Cách dùng: Tán nhỏ làm viên mỗi ngày uống 12 - 16g.
Công dụng: Chữa tinh huyết của can thận đều hư, lưng gối mỏi, chóng mặt, tai ù, ra mồ hôi trộm, miệng lưỡi khô, di tinh, đái dầm.
8. Bài thuốc của Học Viện Quân Y
a.Công thức:
- Cao ban long 0,02g,
- Cao ngũ gia bì chân chim 0,05g,
- Mật ong 0,02g,
- Triphosphat calci 0,07g, cho một viên.
Công dụng: Thuốc cho người lao lực, mệt mỏi, mới ốm khỏi, ra mồ hôi trộm, phụ nữ sau khi đẻ. Ngày uống 2-3 lần, mỗi lần 3-4 viên đối với người lớn; 2-3 viên cho trẻ em tùy tuổi
b. Công thức
- Cao ban long 4g,
- Bồ hoàng (phấn hoa cỏ nến) 5g,
- Cam thảo 5g.
Cách dùng: Tất cả sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày.
Công dụng: Chữa nôn ra máu, thổ huyết, dạ dày và ruột chảy máu, tử cung xuất huyết, kinh nguyệt nhiều:
9. Lục vị địa hoàng
Công thức
- Thục địa 16g,
- Cao Ban Long 8g,
- Hoài sơn 8g,
- Mạch môn 8g,
- Sơn thù 8g,
- Ngũ vị 6g,
- Đơn bì 6g,
- Ngưu tất, 8g,
- Trạch tả 4g,
- Bạch phục linh 4g.
Cách dùng: Lần thứ nhất, đổ ba chén nước, sắc còn một chén. Lần thứ hai, đổ hai chén nước, sắc còn nửa chén. Hòa chung hai lần nước thuốc lại, chia uống hai hoặc ba lần trong ngày. Hâm nóng trước khi uống. Có thể dùng liên tục từ 10-15 thang.
Công dụng: Lục vị là một cổ phương căn bản và thông dụng trong y học cổ truyền để bổ Thận âm. Gọi là lục vị vì bài thuốc gồm sáu vị. Để nạp khí về thận, Hải Thượng Lãn Ông thường dùng thêm ba vị: Mạch môn, ngũ vị; Ngưu tất. Mạch môn làm mát phế vị; Ngũ vị liễm phế, cố thận; Ngưu tất giáng khí, dẫn thuốc về thận. Ngoài ra, vì là bệnh lâu ngày nên dùng thêm Cao Ban Long, là loài huyết nhục hữu tình để tăng hiệu quả. Cao Ban Long là một vị thuốc bổ âm mạnh được chế từ sừng hươu nai.
