Không nên dùng kháng sinh trị mụn

Sống ở một đất nước mà việc mua thuốc từ tiệm thuốc tây là quá dễ dàng khiến cho những mẹo nhỏ kiểu như: “Bị mụn hả? Ra hiệu thuốc mua tuýp kháng sinh về bôi ngay đi.” trở nên rất phổ biến. Đó có thể là Clindamycin, Erythromycin… hay thậm chí là tuýp thuốc mỡ tra mắt chứa Tetracyclin cũng được tận dụng để điều trị mụn.

Nhưng cũng chính những người trong cuộc chiến mụn trứng cá cũng ngờ ngợ nhận ra rằng, những thuốc bôi này rất dễ “lờn”, bôi lâu lâu sẽ không còn tác dụng nữa. Và các bạn lại tiếp tục chuyển qua một loại thuốc bôi mới chứa một loại kháng sinh mới. Cứ thế cứ thế, con đường mòn “lờn thuốc” cứ kéo dài bất tận. Vậy cụ thể của sự mất tác dụng này ra sao, và liệu dùng kháng sinh bôi như vậy có mang lại hậu quả gì không? Hãy cùng vatgia.com

tìm hiểu ngay nhé!

Mụn do vi khuẩn gây nên, nhưng đó chưa phải là tất cả

Vi khuẩn đóng vai trò chính gây nên mụn trứng cá là Propionibacterium acnes (viết tắt là P.acnes). Nhưng khoan đã nào, hãy tìm hiểu một chút về P.acnes đã nhé. Đây vốn là một loại vi khuẩn trong hệ khuẩn chí da người, có nghĩa là chúng ta có thể thấy chúng sinh sống bình thường ở nhiều nơi trên da, kể cả da mặt của người không bị mụn. Vậy tại sao có người bị mụn có người lại không? Câu trả lời nằm ở chỗ, để sinh ra mụn trứng cá không chỉ cần có mỗi vi khuẩn.

Để sinh ra một mụn trứng cá bị viêm mưng mủ, bạn cần phải có tất cả những quá trình sau: da tiết bã nhờn quá mức và nang lông sinh trưởng không bình thường dẫn đến tích tụ nhiều tế bào chết (hay còn gọi là bất thường quá trình sừng hóa nang lông). Dầu và tế bào chết cùng với nhau làm bít tắc lỗ chân lông. Nếu chỉ dừng lại ở đây thì da bạn chỉ có những mụn đầu trắng hay đầu đen. Nhưng khổ một nỗi, vi khuẩn P.acnes vốn rất ưa thích những nơi bị bít tắc thiếu không khí mà lại giàu chất dinh dưỡng như vậy (thức ăn của chúng chính là bã nhờn và tế bào chết đấy). Chúng sẽ sinh sôi và nảy nở mạnh mẽ dẫn đến quá trình viêm xảy ra tiếp sau đó, gây nên tình trạng mụn viêm, sưng đỏ, thậm chí có mủ.

Như vậy, vi khuẩn chỉ là một mắt xích trong quá trình gây mụn. Nếu chỉ dùng kháng sinh điều trị mụn trứng cá mà không giải quyết những mắt xích còn lại: bã nhờn tăng tiết quá mức, tế bào chết tích tụ ở lỗ chân lông thì cũng sẽ không giải quyết được triệt để tình trạng mụn.

Kháng sinh bôi đơn độc là gì?

Là khi bạn chỉ dùng chỉ duy nhất kháng sinh bôi mà không kèm theo bất cứ hoạt chất nào khác có tác dụng điều trị mụn đã được công nhận, như các chất thuộc nhóm retinoids, BHA, BPO… Bạn đừng nhầm với những chế phẩm vừa có kháng sinh vừa có chất trị mụn khác kèm theo nhé, ở đây mình chỉ đang nhắc đến những loại thuốc mà thành phần tác dụng chỉ có duy nhất kháng sinh (thường là Clindamycin, Erythromycin, Tetracyclin,…).

Việc chỉ bôi kháng sinh lên mụn trứng cá mà không kèm theo bất kỳ các hoạt chất trị mụn nào khác sẽ khiến da trải qua các quá trình sau: ban đầu kháng sinh tiêu diệt được một lượng lớn vi khuẩn, nhưng vẫn luôn còn một lượng nhỏ vi khuẩn chưa bị tiêu diệt nằm lại sâu trong các nang lông. Lúc này, vì đã mất đi một lượng lớn vi khuẩn nên mụn sẽ có cải thiện, bớt sưng đỏ, bớt nổi thêm.

Thế nhưng, lượng vi khuẩn nhỏ còn lại trong nang lông thì vẫn tiếp tục được cung cấp nguồn chất dinh dưỡng là tế bào chết và dầu thừa nên vẫn tiếp tục sống và nhân lên. Trong số những con vi khuẩn còn sót lại sẽ có những con bị đột biến, có khả năng vô hiệu hóa chính loại kháng sinh đó. Những vi khuẩn này sẽ nhân lên rất mạnh trong nang lông bất chấp việc bạn bôi kháng sinh nhiều đến mức nào. Tuýp kháng sinh bạn bôi sẽ không còn tác dụng thần kỳ như thời gian đầu nữa, và da bạn sẽ quay trở về tình trạng ban đầu: mụn viêm, sưng đỏ. Đây chính là hiện tượng “lờn thuốc”.

Như vậy, tóm lại bài viết này đang cố gắng khuyên bạn từ bỏ thói quen mua thuốc kháng sinh bôi để tự điều trị mụn, vì hai lý do: một mình kháng sinh không tác động lên tất cả quá trình sinh mụn, và kháng sinh bôi đơn độc rất dễ gây kháng thuốc. Tốt nhất là, khi sử dụng kháng sinh, dù bôi hay uống, bạn đều nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Và để giải quyết rốt ráo tình trạng mụn, bạn nên tìm hiểu và xây dựng một quy trình chăm sóc da mụn hợp lý, đặc biệt là các thành phần hỗ trợ trị mụn tại nhà hiệu quả và an toàn mà vatgia.com đã chọn lọc và tin tưởng cho bạn tham khảo. Vatgia.com có một list các sản phẩm dưỡng da cực tốt tại link này: https://www.vatgia.com/home/ch%C4%83m+s%C3%B3c+da.spvg

Hy vọng sau bài viết này các bạn sẽ có thêm kiến thức để giữ được sự thông thái trước những “lời mách nước” từ nhiều nguồn thông tin khác nhau nhé.