Đánh giá chất lượng máy ảnh samsung EX1?
Có đôi khi, có những chiếc máy ảnh vừa ra đời mà chúng ta cảm thấy có cảm giác thân quen ngay từ lần đầu cầm lấy nó. Đó là sự phối hợp đầy ngạc nhiên từ các chi tiết thiết kế, vật liệu vỏ máy và kiểu dáng. Chiếc Samsung EX1 (hay còn có tên TL500 tại một số thị trường) là một chiếc như vậy. Thật ngạc nhiên khi Samsung là một tay chơi mới nhảy vào thị trường máy ảnh đã có thể đạt được như vậy. Có thật không nhỉ.
Nếu bạn đã có chút ít kinh nghiệm sử dụng máy ảnh số trong vòng mười năm qua, bạn sẽ ngay lập tức phát hiện ra chiếc EX1 dễ sử dụng như thế nào. Thực tế là phải mấy ngày sau tôi mới thèm đọc cuốn hướng dẫn để tìm hiểu thêm vài chi tiết.
Ống kính
Phần đông các hãng sản xuất máy ảnh Châu Á đều liên doanh với 1 hãng ống kính tên tuổi của Đức: Sony với Zeiss, Panasonic với Leica, và Samsung với Schneider-Kreuznach. Nếu bạn không phải là các nhiếp ảnh gia sử dụng khổ phim trung (medium format) hoặc khổ lớn (large format) thì cái tên Schneider không hề quen thuộc như Zeiss hay Leica, nhưng cũng nên biết rằng đó là một hãng thiết kế và sản xuất ống kính lâu đời và tuyệt vời nhất thế giới. Tôi biết rất nhiều nhiếp ảnh gia kỹ tính đã nhận xét rằng ống kính của Schneider thường đạt chất lượng cao hơn Zeiss. Và nhớ lại thời tôi hay chụp bằng chiếc Rollei 6008, tôi có khá nhiều ống kính Schneider và cho rằng đây là những chiếc rất chuẩn mực.
Nói dài dòng một chút chỉ để nói rằng chiếc Schneider Varioplan 5.2mm – 15.6mm f/1.8 – f/2.4 bắt cặp với EX-1 là một ống kính rất tốt (tiêu cự tương đương 24mm – 72mm)
Trước hết: nó mở rất lớn (nhanh/fast). Với khẩu độ f/1.8 ở góc rộng, nó thuộc hàng dẫn đầu so với các chiếc cùng loại và thực ra là mở lớn một cách bất thường so với tất cả các chiếc khác trừ dòng 35mm SLR. Cho dù tầm zoom chỉ là 3X, nhưng với khẩu độ khá hợp lý f/2.4 khi ở tầm tele thì vẫn là quá tốt.
Bởi những chiếc máy ảnh cảm biến nhỏ sẽ đâm đầu vào bức tường nhiễu xạ (diffraction) khá nhanh (thường là ở f/5.6) và với cảm biến kích thước 1/1.7 inch ở chiếc máy ảnh này thì khẩu độ lớn không chỉ cho phép chụp ở các ISO thấp mà còn có nghĩa là lợi ích của phần quang học lại càng được tăng cường.
Mặc dù tôi không tiến hành những thử nghiệm kỹ thuật nhưng tất cả những hình chụp ra đều cho thấy vắng bóng những thủ phạm phá hoại hình ảnh như viền tím, tối góc và độ phân giải thực tế rất tốt.
Ổn định hình kép
Chẳng có gì đặc biệt lắm ở chiếc EX1. Nó đơn thuần là một chiếc máy ảnh để chụp ảnh, nếu bạn muốn tính năng này nọ thì hãy tìm chỗ khác.
Một điều có lẽ là do ảnh hưởng của tiếp thị hơn là tính năng thực tế, đó là cái mà Samsung gọi là ổn định hình kép (Dual IS), cái được mô tả là ổn định số (digital stabilization) được thêm vào tính năng ổn định quang vốn đã rất tốt. Đây là 1 “chế độ” đặt ở bánh xe chính, bên cạnh P.A.S.M.
Samsung chẳng nói gì mấy trong sách hướng dẫn sử dụng hoặc thậm chí trong các tài liệu tiếp thị về chức năng này và nó vận hành ra sao. Một chút tìm hiểu trên web và vài thử nghiệm cá nhân cho thấy chức năng này sẽ đẩy ISO tới 800 cộng với chế độ ổn định ảnh thông thường. Việc này giúp máy ảnh tự động tăng tốc cửa chập.
Có lẽ tôi sẽ chẳng sử dụng cái tính năng này, tôi thích chụp ở A hoặc S hơn, tùy vào tính huống, và tự chọn ISO, xin cảm ơn. Chỉ mong rằng Samsung đơn giản là giải thích chế độ này và để cho người dùng quyết định xem có đáng sử dụng hay không. Dù sao thì máy này cũng được thiết kế cho người dùng có hiểu biết.
Chuyển qua lại giữa JPG và RAW
Chuyển qua lại giữa chụp JPG và chụp RAW hay JPG+ RAW rất dễ dàng thông qua màn hình hiển thị menu. Nhưng một nhược điểm của EX1 đó là nó không thể chụp RAW ở chế độ chụp nhanh, khi xoay nút chế độ chụp trên máy từ chụp phát một sang chụp liên tiếp thì máy ảnh tự động chuyển chế độ ghi hình từ RAW qua chỉ JPEG mà thôi.
Tuy hơi làm thất vọng một chút nhưng điều này lại cho phép nhanh chóng và thuận tiện việc chuyển chụp RAW, JPEG. Cứ để máy ở chế độ chụp RAW hoặc RAW+JPG, và khi nào bạn muốn chụp chỉ JPG thì chuyển bánh xe phía trên máy ảnh sang chế độ chụp nhanh. Bấm nhả ở chế độ này thì cũng chỉ chụp 1 hình mà thôi, như là chế độ chụp phát một. Nghe thì có vẻ hơi phức tạp nhưng thực ra khá đơn giản và tôi dùng nó thường xuyên.
Lightroom 3 Tutorial Video Shoot.
Chris Sanderson and Jeff Schewe. June, 2010
Tốc độ chụp
Ở chế độ JPG chiếc EX-1 có thể chụp liên tục với tốc độ khoảng hơn 1,5 hình / s, với thẻ Class 6 hoặc nhanh hơn. Chụp Raw thì chậm hơn nhiều. Khó mà đo được bởi chế độ chụp liên tục không áp dụng cho chụp Raw, và sẽ dựa vào khi nào bạn bấm tiếp nút chụp trong chu trình “xử lý”. Nói cách khác là đừng có dại chụp Raw khi nghĩ rằng vài giây là được một kiểu. Hơi thất vọng nhưng cũng chẳng phải là tận cùng thế giới, khi ta cần làm việc cẩn thận và từ từ.
Chất lượng hình
Tôi rất hài lòng với chất lượng hình ảnh của EX-1. ảnh JPG nguyên bản đẹp hơn một bậc so với nhiều đối thủ cạnh tranh, mà thường là màu quá đậm và làm nét mạnh tay.
File GPG từ chiếc EX-1 hầu như là rất vừa phải, thậm chí cân bằng trắng tự động cũng chính xác trong hầu hết trường hợp, làm nét cũng rất vừa phải.
Tuy tôi có chụp một ít JPG, nhưng phần lớn là RAW và xử lý bằng phiên bản "alpha" của một phần mềm xử lý raw có tiếng. Tôi có thể cho rằng các nhà sản xuất phần mềm lớn sẽ sớm hỗ trợ định dạng raw của EX-1, bởi phần mềm Silkypix của Samsung rất khó sử dụng, và chỉ tương thích Windows.
Ở ISO thấp, tôi khá ấn tượng bởi dãy tương phản động của chiếc máy ảnh này. Bức ảnh phía trên với tựa đề At The Petting Zoo cho thấy máy đã xử lý tốt phần được mặt trời chiếu sáng lẫn khu vực bóng râm như thế nào. Thực tế là tôi thường làm tối những khu vực phủ bóng trong những bức ảnh như vậy với lý do thẩm mỹ, nhưng tôi để như vậy để cho thấy chiếc máy ảnh này có thể làm được những gì.
Coi ở độ phóng đại 100% dưới đây. Lưu ý rằng hình này được chụp ở ISO 800. Khá là tốt với cảm quang chỉ có 1/1.7 inch.
Cũng cần làm rõ rằng đây chỉ là một chiếc máy ảnh dòng cảm quang nhỏ, nên sự khen ngợi cũng chỉ là tương đối trong dòng này. Không nên hi vọng vào một sự kỳ diệu. Cảm giác "sệt sệt" vẫn nhận thấy rõ ràng ở một số hình ảnh mà ta sẽ không thấy ở những máy ảnh cảm quang lớn. Nhưng nhìn chung, sử dụng với mục địch thông thường và thậm chí đối với những người khó tính, thì EX-1 vẫn cho hình ảnh trên sự mong đợi trong hầu hết các tình huống.
CCD và Video
Khi chiếc EX1 mới được công bố, một số người tỏ ra không hài lòng vì chế độ video chỉ ở VGA, chứ chưa được HD. Bởi trước đó đã có những model rẻ tiền hơn của Samsung mà lại quay phim HD với độ phân giải 1920X1080i/30.
Lý do nằm ở chỗ EX1 sử dụng cảm quang là CCD chứ không phải là CMOS. Tại thời điểm này CCD chưa có tốc độ truyền dữ liệu tốt để cho quay phim HD video. Thảo luận với một số nhà thiết kế ở các hãng tên tuổi, họ nói rằng hạn chế này không phải là không vượt qua được, nhưng bài toán nằm ở chỗ năng lượng tiêu thụ và đặc biệt là nhiệt.
Vậy tại sao Samsung chọn cảm quang CCD cho EX1? Lời giải đáp hợp lý là – chất lượng hình ảnh. Rõ ràng là chiếc EX1 với lần đầu tiên thâm nhập thị trường máy ảnh nhỏ gọn cao cấp, nhắm tới những nhiếp ảnh gia có kiến thức, với các đối thủ cạnh tranh mạnh như Canon G11 và Panasonic LX3 – cả hai đều trang bị CCD với kích thước và mật độ pixel hợp lý, Samsung muốn chắc chắn rằng chiếc EX1 không chỉ cạnh tranh thông thường, mà còn phải vượt lên hai đối thủ kia, cả về chất lượng ảnh và tính năng.
Và vì vậy chúng ta có một chiếc máy ảnh có thể quay video, nhưng lại với chất lượng khá bình thường. Như vậy là hơi kém bởi hai năm trước Panasonic đã cho thấy chiếc LX3 có thể quay phim 1280X720/P30 với cảm quang CCD nhỏ, và Samsung cũng nên làm như vậy.
Không ai kỳ vọng vào chất lượng video cao ở máy ảnh compact, thế nhưng lại có những anh chàng nhỏ bé rẻ tiền như Sony HX5 lại có thể quay HD ở 1080/30i, thì người ta cũng hơi chạnh lòng khi nhắc tới khả năng video của chiếc EX-1.
Cập nhật Firmware
Một số chiếc EX1 bán ra giữa tháng 5, 2010, bị lỗi chỉ nhận ra tối đa là 4G trên thẻ nhớ. Nếu bạn cắm thẻ 8Gb hoặc 16GB mà máy chỉ báo khả năng chụp dưới 100 file raw, thì bnạ nên cập nhật firmware.
Phần mềm
Một đĩa CDbán kèm có 2 chương trình và 1 cẩm nang PDF, không có cuốn hướng dẫn in trên giấy. phần mềm 1 là Samsung Master (chạy trên Windows) giúp hiển thị và chỉnh sửa cơ bản JPEG, không có gì đặc biệt,.
Samsung Raw Converter 3 cũng chỉ chạy trên Windows. Trên nền Silkypix, được lựa chọn đóng gói bởi nhiều nhà sản xuất, sử dụng được nhưng không dễ dàng lắm. Các phần mềm như Lightroom hay Camera Raw của Adobe, Aperture của Apple, và DxO Optics Pro sẵn sàng hạ nhục nó liền. Và cho dù trong cuốn sách có nói là phiên bản cho Mac sẽ có sớm nhưng cho tới đầu tháng sáu, 2010 vẫn chưa thấy tăm hơi từ Samsung.
Kết luận
Có quá nhiều điểm khả ái từ Samsung EX-1. Chất lượng vỏ mẫu mực – hơn một bậc so với những chiếc khác cùng tầm giá. Ống kính tốt hơn rất nhiều các chiếc khác cùng loại. Thế cầm / sử dụng cũng ngang hàng thậm chí tốt hơn hầu hết đối thủ.
Chất lượng hình ảnh là ngang hàng với các đối thủ, chiếc EX-1 rất đàng hoàng khi so sánh với Canon hay Panasonic. Chỉ có duy nhất một điểm thua thiệt là khả năng quay video, nếu nó không phải là quan trọng thì đừng bận tâm làm gì.
Ống kính nhanh (khẩu lớn) chất lượng tuyệt vời, thân vỏ chắc chắn, chất lượng ảnh tốt, thao tác trơn tru – còn mong gì hơn nữa.