Cách tiết kiệm pin cho laptop?
Với người tiêu dùng, với lịch cắt điện dày đặc của ngành điện lực như hiện nay thì việc làm sao để laptop sử dụng điện tiết kiệm nhất cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm.
Dung lượng pin ngày càng được nâng cao với kích thước pin ngày càng thu gọn. Cạnh đó, chip ngày càng tăng với hiệu suất tiêu thụ điện năng thấp đi đáng kể, giảm 40% với dòng Core 2 Duo, và thế hệ màn hình tiết kiệm điện đáng lẽ ra thời lượng dùng pin phải gia tăng.
Tuy nhiên, với tốc độ xử lý càng nhanh và ngày một nhiều các ứng dụng giải trí giải trí hấp dẫn - nguyên nhân chính gây "ngốn" pin nhanh - nên thời lượng sử dụng vẫn không lâu hơn trước đây là mấy. Dưới đây là những thủ thuật giúp sử dụng tối ưu nguồn năng lượng cho laptop.
Quản lý nguồn điện hiệu quả
Sử dụng phần mềm quản lý nguồn điện trong laptop có thể tiết kiệm nhiều năng lượng và kéo dài thời gian sử dụng pin hơn. Nếu máy có tích hợp chức năng tạo profiles quản lý nguồn riêng thì hãy lựa chọn profiles phù hợp nhất với bạn mà vẫn đạt hiệu quả tối ưu nhất.
Nhấn Start -> Control Panel -> Performance and Maintenance -> Power Options. Trong Power Schemes, lựa Max Battery và nhấn OK. Lựa chọn này sẽ tắt màn hình sau 1 phút và đưa máy tính xách tay của bạn về chế độ chờ (standby) sau 2 phút không sử dụng. Nếu thấy không thích hợp, hãy chuyển qua lựa chọn Portable/Laptop, lựa chọn này sẽ đưa về chế độ chờ sau 5 phút.
Nghỉ ngơi nhanh chóng
Hầu hết các PC đều có chức năng ngủ đông (Hibernate) và chế độ chờ (Suspend hoặc Standby). Chế độ chờ standby của Windows XP sẽ tạm thời dừng toàn bộ ổ đĩa cứng và màn hình, nhưng mọi thứ trong bộ nhớ hệ thống vẫn còn đó.
Trong khi đó, chế độ ngủ đông thì ghi mọi thứ từ trong bộ nhớ vào đĩa cứng và tắt máy hoàn toàn. Windows sẽ phục hồi lại từ chế độ chờ nhanh hơn rất nhiều khi sử dụng chế độ ngủ đông.
Tuy nhiên, nếu máy tính của bạn hết pin khi ở chế độ chờ (standby) thì toàn bộ dữ liệu sẽ biến mất. Vì vậy, bạn cần phải thiết lập tự động sao lưu những công việc đang thực hiện trong các Word, phần mềm quản lý cá nhân PIM (Personal Information Manager), và các phần mềm khác.
Để máy tính về chế độ chờ, hãy nhấn Start -> Turn Off Computer -> StandBy. Để cho máy tính về chế độ ngủ đông, hãy chọn Start -> Turn Off Computer và chọn Hibernate (nếu không thấy tuỳ chọn này, hãy giữ thêm phím Shift). Nếu vẫn không thể thiết lập được chế độ ngủ đông, hãy chọn Start -> Control Panel->Performance and Maintenance -> Power Options->Hibernate và chọn Enable hibernation.
Giảm độ sáng màn hình
Nếu màn hình tối hơn sẽ tiết kiệm năng lượng thì tắt màn hình khi không sử dụng tới luôn là phương pháp tiết kiệm nhất.
Tắt các thiết bị không cần thiết
Hãy loại bỏ các PC card và các kết nối USB hoặc FireWire thực sự chưa cần thiết. Máy tính xách tay thường tích hợp sẵn card mạng không dây, những thiết bị này tiêu tốn năng lượng để dò tìm các điểm truy cập (access point), do đó để tiết kiệm năng lượng khi không cần dùng đến hãy tắt thiết bị này.
Lau sạch điểm tiếp xúc
Điểm tiếp xúc giữa pin và máy có thể làm giảm hiệu suất sử dụng của pin. Hãy lau sạch điểm tiếp xúc bằng kim loại giữa pin và máy hàng tháng bằng vải mềm có tẩm cồn. Điều này sẽ giảm thiểu thất thoát năng lượng do tiếp xúc kém.
Thường xuyên sạc pin
Hãy mang theo bộ sạc/chuyển đổi AC khi phải đi ra ngoài, và hãy sử dụng bộ sạc này bất cứ lúc nào có thể. Nếu bộ sạc đi kèm theo máy không tốt và có vẻ nặng nề và phiền phức, hãy sử dụng bộ sạc pin hợp thời trang của Belkin và Targus.
Những bộ sạc này nhẹ và mỏng. Không những thế, một số model của Targus còn có thể sạc pin cho điện thoại di động nữa.
Tối ưu hiệu năng hệ thống
Tối ưu hiệu năng hệ thống sẽ giảm đáng kể sự tiêu hao năng lượng. Để giữ cho máy tính xách tay sử dụng tài nguyên CPU và bộ nhớ tốt nhất cho các ứng dụng khác, hãy tắt bất cứ các phần cứng và phần mềm nào không cần thiết.
Kiểm tra các biểu tượng trong khay hệ thống (system tray). Bạn có thể sử dụng tiện ích có sẵn trong Windows là msconfig để lựa chọn các chương trình muốn tự động nạp trong khi khởi động.
Để kiểm tra lượng tài nguyên, trong hệ điều hành Windows 2000 và Windows XP hãy bấm bộ ba phím Ctrl-Alt-Del và mở Task Manager, chọn Performance để xem lượng tài nguyên đã sử dụng. Trong Windows 98 và Windows ME hãy mở tiện ích System Monitor bằng cách Start, Programs, Accessories, System Tools, System Monitor.
Lắp thêm bộ nhớ
Thêm bộ nhớ RAM cho laptop cũng làm giảm đáng kể sự cần thiết hoạt động của bộ nhớ ảo. Bộ nhớ ảo sử dụng ổ cứng để lưu tạm các thông tin trong bộ nhớ. Vì vậy, lắp thêm bộ nhớ RAM sẽ làm giảm đáng kể hoạt động của đĩa cứng nên sẽ tiết kiệm được năng lượng hơn.
Bạn có thể tăng thời gian sử dụng của máy tính xách tay bằng cách đổi pin 4, 6 cell thành pin 9 hoặc 12 cell. Tuy nhiên, phải liên hệ đặt mua từ nhà phân phối hoặc mua trực tiếp từ website của hãng vì hàng trôi nổi trên thị trường rất nhiều.
Bên cạnh những ưu điểm là thiết kế nhỏ gọn, có thể dễ dàng di chuyển thì thời gian sử dụng của pin chỉ khoảng 1,5 đến 2 tiếng đồng hồ. Đây là một yếu tố khiến nhiều người chưa hài lòng khi sử dụng máy tính xách tay.
Với nhiều người, giải pháp tốt nhất là thêm pin cho máy.
Trừ những laptop cỡ nhỏ (11, 12 inch) còn dùng pin 4 cell, hiện nay, đa phần laptop đều sử dụng pin 6 cell, cho thời gian sử dụng khoảng 2 tiếng (nếu dùng những ứng dụng văn phòng). Nếu chơi game, xem phim hay mở wireless, Bluetooth, thời gian sẽ rút ngắn lại. Chính vì hạn chế thời gian như trên nên người dùng thường có nhu cầu tăng dung lượng pin.
Trên thị trường có bán nhiều loại pin trôi nổi xuất xứ từ Trung Quốc, giá thành rẻ hơn nhiều so với pin chính hãng, nhưng chất lượng không ổn định. Nếu muốn nâng cấp lên pin 9 cell hoặc 12 cell của chính hãng, người dùng cần liên hệ đặt mua từ nhà phân phối laptop hoặc mua trực tiếp qua website của hãng.
Khi tăng số lượng cell, trọng lượng của máy sẽ nặng hơn và có thể pin sẽ nhô ra ngoài, trông thô kệch hơn. Nhưng nếu vẻ bề ngoài không quan trọng với bạn thì cách này rất hiệu quả vì có thể tăng thời gian sử dụng máy lên đến 3 - 4 tiếng.
Ngoài ra, có vài kiểu máy laptop cho phép gắn thêm bộ pin phụ thay vào vị trí ổ đĩa quang hay bộ pin phụ được đặt trong một đế rời (dock) thiết kế riêng cho từng kiểu máy.
Nếu không chọn cách trên, bạn có thể sử dụng pin gắn ngoài. Với cách này, người dùng phải chấp nhận mang thêm một thiết bị rời. Giá pin gắn ngoài rất đa dạng, từ 70 đến 200 USD. Một khi dùng pin gắn ngoài, bạn có thể vô từ làm việc trong khoảng thời gian rất dài, có thể từ 4 đến 10 tiếng tùy loại.
Do pin gắn ngoài được thiết kế dùng được cho nhiều loại laptop của nhiều hãng nên trước khi mua, người dùng nên hỏi nơi bán xem có hợp với model máy của mình hay không. Theo anh Nguyễn Tuấn Thành, trưởng phòng Dịch vụ thuộc Trung tâm bảo hành của công ty Digiworld, hiện nay, pin gắn ngoài chỉ có hàng của Trung Quốc chứ không có hàng chính hãng nên thời gian bảo hành chỉ khoảng 1 tháng.
Bộ biến điện AC-DC (Adapter) đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ pin. Hàng nhái xuất xứ từ Trung Quốc có vẻ ngoài không khác mấy so với adapter chính hãng, nhưng giá rẻ chỉ bằng khoảng một phần ba. Giá bộ adapter chính hãng khoảng 40 - 50 USD trong khi hàng nhái từ Trung Quốc lại có giá khoảng 15 USD. Bằng mắt thường, người dùng khó có thể nhận ra. Dân trong nghề đôi khi cũng phải đặt hai loại cạnh nhau mới phân biệt được. Dấu hiệu nhận biết chỉ có thể căn cứ vào chữ in, chất liệu nhựa của hàng nhái không được sắc nét.
Việc sử dụng adapter hàng nhái có thể dẫn đến hư mainboard, hư pin hoặc có thể làm hỏng mạch sạc do điện áp không ổn định. Tốt nhất nên sử dụng adapter của chính hãng để tránh xảy ra hư hỏng đáng tiếc.
Pin laptop là thứ có tuổi thọ ngắn và rất dễ hỏng, nên người dùng phải biết cách sử dụng và bảo quản phù hợp.
Khi mua máy mới, bạn nên sạc pin liên tục trong vòng từ 8 đến 10 tiếng cho đến khi đầy, rút điện và dùng máy cho đến khi pin còn khoảng 10% rồi sạc pin; nên lặp lại liên tục 3 lần dùng và sạc pin như vậy. Cứ khoảng 2 tháng dùng máy, nên có một lần để pin cạn đến mức 0% rồi sạc lại cho đến khi đầy mới dùng máy bình thường. Nhiều người vẫn để nguyên sạc điện cho dù không dùng hoặc máy đang ở trong tình trạng "ngủ" (standby hoặc hibernate) quá lâu khiến thời gian sử dụng pin suy giảm nhanh chóng. Thói quen mở cùng lúc nhiều ứng dụng cũng khiến thời gian của máy ngắn lại.
Nên giảm độ sáng của màn hình vì đây là nơi tiêu tốn nhiều năng lượng. Đảm bảo đủ dung lượng RAM vì nếu thiếu, một phần dung lượng ổ cứng sẽ được sử dụng khiến năng lượng tiêu hao nhiều hơn.
Nên thường xuyên lau sạch pin, nhất là những chỗ tiếp xúc mạch điện, nếu tiếp xúc không tốt do bụi bám cũng sẽ không tốt cho pin. Lau chùi những lỗ thông gió để bụi không bám vào bộ phận tản nhiệt khiến nhiệt độ cao...
Tắt bớt những ứng dụng không dùng đến hoặc không còn dùng. Các thiết bị ngoại vi khác như thẻ wireless, USB, Bluetooth nếu không cần thiết cũng nên tắt đi.
Ngoài ra, bạn nên thiết lập chế độ tiết kiệm pin cho máy. Vào Control Panel chọn Power Option, chọn portable/laptop, sau đó cài đặt yêu cầu cho máy. Ví dụ, màn hình, ổ cứng sẽ tự động tắt sau bao nhiêu phút để tiết kiệm pin.